Wystawy Zachodniopomorskich Kolei Dojazdowych

Gryfice ul.Błonie 2

GODZINY OTWARCIA
1 lipca do 31 sierpnia (codziennie): 10.00–18.30
1 września do 30 czerwca (codziennie): 8.00–16.00
Niedziela - wstęp wolny

Cennik i informacje praktyczne - https://muzeum.szczecin.pl/bilety-godziny-otwarcia.html

8 września 1978 roku, na terenie przylegającym do lokomotywowni (dzisiejsze warsztaty Nadmorskiej Kolei Wąskotorowej Gminy Rewal), został uroczyście otwarty skansen Zachodniopomorskich Kolei Dojazdowych.

Zalążkiem gryfickiej ekspozycji kolei wąskotorowej był tabor wycofywany z eksploatacji w Pomorskich Kolejach Dojazdowych, głównie z Gryfic, Białogardu i Dobrej Nowogardzkiej, ustawiany już od końca lat 70. obok dworca gryfickiego.

Początek skansenowi dały cztery parowozy i wagon towarowy z 1899 roku.

Skansen powstał dzięki współpracy Pomorskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Szczecinie, władz Miasta i Gminy Gryfice, Wojska Polskiego oraz zaangażowaniu miejscowej społeczności. Inicjatorem przedsięwzięcia i pierwszym kierownikiem był wielki pasjonat kolejnictwa, pan Zdzisław Kopera, emerytowany pracownik PKP, długoletni naczelnik stacji Szczecin Port Centralny i naczelnik Zarządu Kolei Dojazdowych Pomorskiej DOKP w Szczecinie.

W latach 1987–1993 na przylegających do magazynów kolejowych terenach utwardzono plac, położono tory, zbudowano perony i przeniesiono czynną jeszcze obrotnicę. Powstał też budynek wystawowy. Prace finansowane były głównie z funduszy Pomorskiej DOKP. Część działań możliwa była w ramach tzw. czynów społecznych, m.in. doprowadzenie prądu, melioracja gruntów, a nawet projekt (przygotowany przez pracowników Biura Projektów Kolejowych w Szczecinie).

W 1993 roku skansen został formalnie przekształcony w Stałą Wystawę Pomorskich Kolei Wąskotorowych, będącą oddziałem Muzeum Kolejnictwa w Warszawie.

zdjęcie

Prezentowane są dwie stałe ekspozycje:

1.Koleje wąskotorowe i regionalne Pomorza Zachodniego 1894–1945

2. Koleje dojazdowe Pomorza Zachodniego od 1945 roku.

W dwóch salach, na kilkudziesięciu planszach, pokazana została bogato ilustrowana historia kolei, ze szczególnym uwzględnieniem całego regionu Pomorza Zachodniego. Uzupełnieniem tych prezentacji były modele lokomotyw, wagonów i urządzeń kolejowych, wykonane przez oddział Muzeum Kolejnictwa w Jeleniej Górze. Niestety zostały zabrane z ekspozycji do Warszawy 25 marca 2010 roku i już nigdy tu nie powróciły. Od 1 kwietnia 2010 roku obecna Wystawa Nadmorskiej Kolei Dojazdowej w Gryficach została włączona, jako część Oddziału Morskiego, w strukturę Muzeum Narodowego w Szczecinie. Ekspozycję skansenu, usytuowaną przy peronach, stanowi kilkanaście parowozów i wagonów motorowych oraz kilkadziesiąt wagonów pasażerskich, towarowych i specjalistycznych, a także urządzenia do obrządzania i naprawy wagonów, obrotnica, urządzenia sygnalizacyjne itp. Prezentowane jest prawie wszystko, co pozostało z taboru obsługującego kiedyś 594 km linii kolejowej.

Zgromadzone obiekty nierozerwalnie wiążą się z Pomorzem Zachodnim i mają unikatowy charakter, gdyż rozstaw torów wynosił tu 1000 mm, podczas gdy na innych kolejach wąskotorowych standardem było 750 mm.

Historia wielu eksponatów w znacznej części sięga początku ubiegłego wieku. Wiele z nich przetrwało dwie wojny światowe. Przemiany napędu parowego na spalinowy i elektryczny oraz likwidację kolei dojazdowych. Są dziś artefaktami materialnej kultury człowieka.

Wystawa Zachodniopomorskich Kolei Dojazdowych w Gryficach - Polska na jednej nodzePolska na jednej nodze

Nierozerwalnie wiążą się z historią Pomorza Zachodniego (Hintenpommern) i jego gospodarczym rozwojem.

Myślę że odwiedziny w tym miejscu sprawią ogromną radość i młodszym i starszym. Kolej żelazna to przecież nasze wspomnienia o podróżach do spełnienia naszych marzeń. Ten świat odchodzi, przynajmniej w tym, parowym wydaniu i dobrze jest że istnieją takie miejsca ja to w Gryficach.

Skansen Kolei Wąskotorowej w Gryficach, sierpień 2014 roku - YouTube Marcin Wilk - blog fotograficzny: Stała Wystawa Pomorskich Kolei Wąskotorowych w Gryficach FOT. MARCIN WILK