#443 - MULTICAR. Jedyna ocalała motoryzacyjna marka NRD

 

 Multicar M25

Gdy zadamy sobie pytanie o marki pojazdów produkowanych w dawnej Niemieckiej Republice Demokratycznej, większość z nas odpowie TRABANT, WARTBURG, MZ, SIMSON, IFA. Bardziej oczytani przypomną sobie marki ROBUR, BARKAS. Pasjonaci tematu znają ich dużo więcej. SACHSENRING, ERNST GRUBE, FLEISCHER, LOWA, DKW, BMW, EMW, HORCH, FORSCHRITT,  GZ, FAMULUS, FRAMO, MELKUS, HELLER, DoSa, DFZ, Walter & Co., Phänomen, AWO, CAMPI, PICCO itd. O wielu z nich pisałem już na łamach Męskiego Bigosu. Wiele felietonów o niemieckiej motoryzacji oczekuje na swoją publikację. W trakcie pisania jest też książka o niej. Mam nadzieję że przynajmniej w formie e.booka ukaże się pod koniec roku. 

ADE, dzisiejszy Multicar Waltershausen, Lasten-Dreirad 1930 rok.

Zadajmy sobie kolejne pytanie. Która z nich ocalała z transformacyjnego pogromu gospodarki NRD? Niestety niewiele ich było. Często upadały by się podnieść bi ponie upaść. Jest jednak jedna która trwa, prężnie się rozwija a jej produkty można spotkać na ulicach wielu miast Europy. Ta marka to MULTICAR.

  

Diesel-Ameise DK4 MULTICAR M22 czyli MULTICAR M21 oraz DK3

  

Diesel-Ameise DK 3

 

Firma powstała w 1920 roku a jej założycielem był inżynier Arthur Ade.  Powołał on w Waltershausen przedsiębiorstwo ADE-Werk.  Zajmowało ono się produkcją ciągników i sprzętu oraz maszyn rolniczych. Po zakończeniu II wojny światowej, w 1946 roku fabryka wznowiła produkcję pod nazwą GERÄTEBAU WALTERHAUSEN. Niestety, jak to z reguły w tamtych czasach bywało po wschodniej stronie rzeki Łaba, wraz z powstaniem NRD zakład został znacjonalizowany i wszedł w skład zjednoczenia IFA. Od tej pory nosił nazwę VEB FARZEUGWERK WALTERSHAUSEN. W 1949 roku założyciel fabryki Arthur Ade uciekł z NRD do RFN gdzie po kilku latach założył swo nowe przedsięwzięcie pod nazwą ADE-WERK GmbH . 

  ARTHUR ADE

 

Jeżeli podobają się Wam moje felietony i czekacie na następne to zawsze możecie postawić mi kawę.   

buycoffee.to/meskibigos

 

 

W połowie lat 50. XX wieku rozpoczęto tu produkcję wózka transportowego Diesel-Ameise DK 3, a w 1956 roku do produkcji wszedł Dieselkarre DK 2004 (DK 4), którego nazwa 4 grudnia 1959 roku została przemianowana na Multicar M 21. Do 1964 roku powstało ich 14 tys. sztuk.

Kolejnym modelem produkowanym w zakładach był Multicar M 22, który powstawał od 1964 do 1974 roku i wyprodukowano 42 500 sztuk. 

 

  

MULTICAR M23

W 1974 roku ruszyłała produkcja nowego modelu Multicar M 24, który powstał w liczbie 25 600 egzemplarzy. Aż 48% produkcji wyeksportowano. Multicar M24 był sporym krokiem naprzód. Wyraźnie zwiększył się w nim komfort pracy kierowcy. Zastosowano też kabinę dwuosobową. 

 

Multicar M24 Doppelkabine 

 

Zachowano w produkcji również wersję z mono kabiną. 

 

Multicar M24 Monokabine

Kolejnym modelem był wprowadzony do produkcji w 1978 roku Multicar M25. Stał się on najpopularniejszym produktem fabryki z Waltershausen. Do 1993 roku powstało ponad 100 tys. sztuk.  Aż 70% przeznaczono na eksport głównie do krajów RWPG. Znaczącym odbiorcą tego, jak i poprzednich, modelu była Polska. Multikary można było spotkać praktycznie we wszystkich działach gospodarki. 

  

Multicar M25

 

Multicar M25

Zarówno model M24 jak i M25 produkowano też w specjalnych wersjach rolniczych oraz z przeznaczeniem dla armii NRD. 

 

Multicar M21 wersja rolnicza.

 

 

Multicar L450

Multicar M25 4X4

 

Multicar M26 4X4 NVA (prototyp)

W październiku 1990 roku doszło do zjednoczenia obu państw niemieckich.  W 1991 roku VEB Fahrzeugwerk Walterhausen VEB zostało sprywatyzowane w ramach przeksztaucen własnościowych i zmieniło nazwę na Multicar. 

W 1993 roku zakończono produkcję modelu M 25, a rozpoczęto gruntownie zmodernizowanego w stosunku do poprzednika M 26, którego produkcja trwała aż do 2010 roku. 

  

Multicar M26

 

W 1998 roku przedsiębiorstwo zostało przejęte przez firmę Hako Werke, specjalizującą się w produkcji komunalnych urządzeń czyszczących. Produkowane pojazdy poddawano ciągłej modernizacji. 

Multicar we wrześniu 1998 roku przejął produkcję samochodów komunalnych TREMO od firmy KRAMER, a w styczniu 1999 roku produkcję pojazdów UX 100 od firmy UNIMOG będącej częścią ówczesnego koncernu Daimler - Chrysler. 

 

Multicar Tremo

 

W 2001 roku rozpoczęto produkcję nowej generacji pojazdów Multicar FUMO (M30).

 

 

 a w 2004 roku wersji dla armii niemieckiej Mungo. 

 

  

MULTICAR MUNGO

Pod koniec 2010 roku zadebiutował Multicar M 27.

Multicar M 27

  

Multicar M27 Compact

Latem 2013 roku na taśmę produkcyjną trafił kolejny nowy model Multicar M 31.

 

 

 MULTICAR M31

 
Diesel-Ameise DK4 MULTICAR M22 czyli MULTICAR M21

JEŚLI POSZUKUJECIE INFORMACJI O KONKRETNYM MODELU SAMOCHODU ZAPRASZAM DO BIBLIOTEKI MĘSKIEGO BIGOSU. SĄ TAM LINKI DO WSZYSTKICH OPUBLIKOWANYCH FELIETONÓW A TAKŻE INFO O PLANOWANYCH W NAJBLIŻSZEJ PRZYSZŁOŚCI. JEŚLI NIE ZNALEŹLIŚCIE INTERESUJĄCEGO WAS MODELU TO PROSZĘ NAPISZCIE DO MNIE A JA POSTARAM SIĘ SPEŁNIĆ WASZE ŻYCZENIE. W BIBLIOTECE ZNAJDZIECIE TEŻ LINKI O TEMATYCE INNEJ NIŻ MOTORYZACJA. ZDROWIE, PODRÓŻE, DOBRA KUCHNIA TO TYLKO KILKA Z NICH. ZAPRASZAM

https://meskibigos.blogspot.com/2022/05/biblioteka-meskiego-bigosu.html  

 

 

Jeżeli podobają się wam moje felietony to zapraszam do obserwowania mojego bloga MĘSKI BIGOS. Informacje o nowościach znajdziecie na wielu grupach motoryzacyjnych w mediach społecznościowych FB, TT, INSTAGRAM i innych.

Jeżeli interesuje was szczególnie jakiś model samochodu, historia konkretnej firmy motoryzacyjnej, proszę napiszcie mi o tym w komentarzach. Ja postaram się przeszukać własne zbiory oraz zbiory współpracujących ze mną przyjaciół. Przygotuję wtedy posta w którym spróbuję zaspokoić waszą ciekawość. 

 

Jeżeli podobają się (lub nie - krytyka też jest potrzebna) Wam moje felietony to proszę obserwujcie Męski Bigos. Komentujcie je a jeśli możecie to udostępniajcie swoim znajomym.

  

 

Pewnie niewielu spodziewało się tego że ta firma przetrwa 103 lata. Przetrwa wieli kryzys, rządy "wesołego" Adolfa, wojnę, sowiecką okupację, rządy komunistycznych idiotów ekonomicznych i transformację ustrojową i mimo wszystko utrzyma się na rynku a jej produkty, na całym świecie będą dawać świadectwo niemieckiej jakości i solidności. Multicary krążą po naszych ulicach. Często są to jeszcze te staruszki mające po 40 i więcej lat, wytrwale rozwożące węgiel ale też i te nowe. Te stare za to coraz częściej stoją w muzeach i kolekcjach, ciesząc oczy miłośników dawnej motoryzacji.

 BIBLIOGRAFIA

•  https://de.wikipedia.org/wiki/Multicar
•  http://heavycherry.com/machineinfo/multicar/-m24_m25_l450_orig_food_distribution_trolley-1985-van_or_truck_up_to_7_5t-other_vanstrucks_up_to_7.html
• https://ru.wikipedia.org/wiki/Multicar 
• https://olesnica.naszemiasto.pl/samorzady-beda-mogly-sprzedawac-wegiel-czy-kupimy-go-w/ar/c3-9041321 
•