WFM Ł13 OSA
WARSZAWSKA FABRYKA MOTOCYKLI czyli WFM produkująca popularne motocykle WFM M06 istniała w latach 1951 - 1965. Rozpoczęła od produkcji w 1948 roku. motocykli marki Sokół 125. Wtedy zakłady nazywały się PZInż. 
Produkowano go raptem kilka miesięcy, by po wyprodukowaniu około 200 sztuk, szybko zastąpić motocyklem marki SHL model M03 a następnie M04. Model M03 był mocno zunifikowany z Sokołem 125. Nazwa Sokół źle się kojarzyła komunistom, woleli więc zmienić markę niewiele mówiący skrót SHL.
SHL M03 wyprodukowany w ilości 350 sztuk. Te motocykle produkowano w Kieleckich Zakładach Wyrobów Metalowych (dawna Suchedniowska Huta Ludwików).
Hala fabryczna WFM
SHL M04 wyprodukowany w ilości 15500 sztuk.
W 1952 produkcja motocykli została przeniesiona z KZWM do nowo powstałej Warszawskiej Fabryki Motocykli, gdzie do 1953/1954 r. pod znakiem SHL produkowano model przejściowy M05. Motocykle produkowane na przełomie 1953/1954 roku wyposażone były w widelec teleskopowy lub trapezowy (wykorzystywano stare zapasy).
Część motocykli przejściowe mają nabite na tabliczce znamionowej M04 przekreślone na M05.
SHL M05
W 1952-54 roku opracowano dwa nowe motocykle WFM M06 oraz SHL M06. Produkcję tego drugiego przeniesiono z ponownie do KZWM w Kielcach.
SHL M06
Konstrukcja motocykla M06 opracowana została w 1952 roku przez Dział Motocykli BKPMot. jako następca produkowanych przez warszawską wytwórnię motocykli M04 i M05.
Pierwotną konstrukcję z pojedynczą ramą, nowym silnikiem S02, amortyzatorami z tłumieniem olejowym, progresywnymi sprężynami w widelcu teleskopowym oraz akumulatorem w instalacji elektrycznej uznano wówczas za zbyt drogą i skomplikowaną dla motocykla popularnego. W 1953 roku opracowano uproszczoną wersję M06 na podwójnej ramie spawanej z ceowników blaszanych, z dotychczasowym silnikiem So1 o nieco podwyższonej mocy.
Wprowadzono amortyzowane zawieszenie tylnego koła na wahaczu oraz widelec teleskopowy. W uproszczonej wersji bez tłumienia, konstrukcja widelca była oparta na stosowanym wcześniej w SHL M05.
M.in. dzięki uproszczeniom możliwe okazało się szybkie uruchomienie produkcji i w grudniu 1954 wytwórnię opuściła seria informacyjna motocykli WFM M06. Konstruktorami modelu M06 byli między innymi Jerzy Jankowski,
Jan Ignatowicz, Krzysztof Brun.
W połowie 1955 roku, ze względu na olbrzymi popyt na motocykle WFM, produkcję tego samego modelu rozpoczęto w WSK Świdnik. W późniejszych latach model M06 obie wytwórnie modernizowały niezależnie od siebie.
WSK M06 1961 R.
W roku 1963 zastosowano nowy typ motocykla M06 - WFM M06-S34. Główna zmiana konstrukcyjna polegała na wymianie silnika S01 na nowocześniejszy silnik typu S34, który powstał poprzez zmianę pojemności skokowej w silniku S32 (z 173 cm³ na 123 cm³).
Zmieniono również ramę motocykla wprowadzając trzecią belkę usztywniającą ramę. Po formalnym połączeniu WFM z Państwowymi Zakładami Optycznymi PZO, w 1965 r., wprowadzono model M06 S01-Z1 w którym montowano silnik S01-Z. W 1966 r. zakończono produkcję motocykli. Ta niezwykle szkodliwa, dla polskiej motoryzacji decyzja, została podjęta przez ówczesnych towarzyszy partyjnych w tym Edwarda Ochaba.
.
Edward Ochab
WFM poza klasycznymi motocyklami produkowała również Skutery WFM M50 i M52 OSA. Skonstruowano mały mikro samochód WFM FAFIK czy autoskuter WFM P80. O tych pojazdach możecie przeczytać na Męskim Bigosie. Wystarczy sięgnąć do biblioteki bloga #302 lub #408 lub wpisać w wyszukiwarkę markę interesującego was pojazdu. Innym pojazdem skonstruowanym w WFM był następca Osy model WFM M55 OSA. 
WFM M55 OSA
Jeżeli podobają się Wam moje felietony i czekacie na następne to zawsze możecie postawić mi kawę. Pragnę tu bardzo podziękować wszystkim, którzy mnie wspierają. Man nadzieję że dzięki ich pomocy, moje felietony są coraz ciekawsze.
buycoffee.to/meskibigos
Pragnę
tu serdecznie podziękować wszystkim którzy wsparli moją twórczość i
postawili mi wirtualną kawę. Pozwoli mi tworzyć jeszcze ciekawsze
felietony o motoryzacji.
Kolejnym, bardzo ciekawym pojazdem skonstruowanym w warszawskiej fabryce był model specjalnie zbudowany na potrzeby Poczty Polskiej. To WFM OSA Ł13. Udało mi się odnaleźć niewiele informacji na jego temat. Istnieją tylko dwa zdjęcia i jeden rysunek tego trójkołowca. Ł13 miał uzupełnić ofertę trójkołowych, małych dostawczaków, produkowanych przez Szczecińską Fabrykę Motocykli. Były to Junaki B20 i B21.
JUNAK B20
JUNAK B21
Biorąc pod uwagę, niewielką ilość dostępnych materiałów, pozwalam sobie, zaczytować w całości artykuł pana Tomasza Szczerbickiego który ukazał się w na forum ŚCIGACZ.PL w 2022 roku. Ze swojej strony pozwolił sobie jedynie dołożyć kilka zdjęć z mojej kolekcji. Miłośnikom OSY polecam ten artykuł o tej niezwykle ciekawej wersji polskiego skutera.
CYTUJĘ
Miłośnicy zabytkowej motoryzacji doceniają rzadkie i dobrze wykonane konstrukcje, do których z pewnością należy Osa. Krótki okres produkcji, a w dalszych latach kiepskie warunki eksploatacji, spowodowały, że jest to dziś pojazd dość niszowy. Wpłynęło to także na wartość rynkową, jaką osiąga skuter Osa. Cena egzemplarzy do renowacji przekracza niemal zawsze 10 tys. zł, a zbliża się nawet do 15-20 tys. zł, gdy motocykl jest zarejestrowany i ma ciągłość OC. Dobrze zachowane lub wyremontowane Osy są nawet 2 razy droższe (30-40 tys. zł). Czy mimo tego warto zwrócić uwagę na ten pojazd, gdy szukasz klasycznego motocykla? Na to pytanie odpowiedział ekspert Inter Cars.
Na pytanie o zakup klasycznych pojazdów zawsze jest trudno odpowiedzieć. Zakup taki nie zawsze musi być racjonalny. Decydować mogą emocje, sentyment czy po prostu walory estetyczne. Jednak patrząc zupełnie poza tymi kategoriami, to w jej klasie trudno znaleźć coś, co byłoby ciekawsze niż skuter Osa. Cena może niektórych odstraszyć, ale warto zwrócić uwagę, że nie jest ona wyższa od klasycznych włoskich skuterów z lat 60. Aby kupić egzemplarz z roczników podobnych do Os we Włoszech, gdzie jest ich najwięcej, należy zapłacić około 4 tys. euro za skuter do remontu, a za pojazd w dobrym stanie nawet 6-7 tys. euro.
Podaż włoskich skuterów jest dość wysoka. W większości krajów Europy Zachodniej znaleźć można niemal zawsze po kilkadziesiąt ofert takich pojazdów. Osa na pewno będzie więc przyciągać więcej uwagi na zlotach czy rajdach pojazdów zabytkowych, ponieważ jest ewidentnie w większym stopniu wyjątkowa.
Problemem do niedawna było zaopatrzenie w części, jednak obecnie można spotkać sporo zamienników także do Osy, a na rynku wtórnym pojawia się całkiem sporo części oryginalnych ze starych zapasów czy rozmontowanych dawniej skuterów.
Powyższa opinia potwierdza, że Osa to ciekawy wybór dla fanów klasycznych P9Lmotocykli. Skuter to niezły pomysł na początek przygody z zabytkowymi jednośladami. Są wygodniejsze i łatwiejsze w prowadzeniu od motocykli o tradycyjnej budowie.
Jeśli masz Osę lub inny zabytkowy motocykl, z pewnością będziesz potrzebować do niego oleju, kosmetyków i materiałów do eksploatacji. Znajdziesz je w ofercie Inter Cars. Sprawdź ją już teraz.
Marka: WFM
Model: OSA M50 Ł13
Producent: Warszawska Fabryka Motocykli/PTS Ostrów Wielkopolski
Lata produkcji: 1961
Ilość egzemplarzy: 1
Historia powstania:
Model M50 Ł13 powstał W warsztatach Przedsiebiorstwa Transportowego Służby Łączności w
Ostrowie Wielkopolskim i miał służyć pracownikom opróżniającym skrzynki pocztowe.
Pojazd powstały na bazie seryjnej Osy M50 charakteryzował się tym że miał blaszaną, jednoosobową
kabinę kierowcy, blaszaną zamkniętą skrzynię ładunkową wyposażoną w dwuskrzydłowe drzwi tylne
Pojazd miał być produkowany seryjnie na bazie OSY M52, ale skończyło się na wykonaniu jednego
egzemplarza prototypowego
Dane techniczne:
Silnik:
Typu 06A dwusuwowy z przepłukiwaniem zwrotnym średnica cylindra 57 mm
skok tłoka 58 mm pojemnosc skokowa 148ccm, stopien sprezania 5,9 (podaje
sie tez 6,5). Moc znamionowa 4,6 kW przy 4800 obr/min, moment obrotowy
1,1 KGm przy 3500 obr/min. Rozrusznik nozny - pedalem.
Gaźnik:
Typu G 20S poziomy o średnicy przelotu 20 mm, dysza główna 75 , filtr powietrza mokry, siatkowy
Sprzegło:
Cierne wielotarczowe, mokre. Umieszczone na wale wejsciowym skrzyni
biegów, przeniesienie napedu lancuchem tulejkowym jednorzedowym 3/8'x7,5
mm o 44 ogniwach, przelozenie 2,31
Skrzynia biegów:
Trzybiegowa o kolach stale zazębionych, przełożenia: I-2,985, II -
1,496, III - 1 Zmiana biegów dzwignia nozna dwuramienna umieszczona po
prawej stronie pojazdu.
Napęd:
Przeniesienie napędu za pośrednictwem stożkowego mechanizmu różnicowego
na dwa koła tylne za posrednictwem dwóch łańcuchów i półosi .
Zawieszenie tylne - wahacze pojedyńcze wahacze wleczone, sprężyny,
amortyzatory.
Podwozie:
Rama spawana z rur stalowych. Nadwozie spawane z blachy stalowej, kabina
kierowcy jednoosobowa, skrzynia bagażowa żamknięta, wyposażona w
dwuskrzydłowe drzwi z tyłu pojazdu.
Koła:
Wymienne, tarczowe o średnicy 14', ogumienie dętkowe 2.25x14, ciśnienie przód 1,2 tyl 1,6 , z pasazerem1,8 atm.
Hamulce:
Pełnopiastowe, bebnowe o średnicy bebnów 160mm na wszystkie trzy koła
Instalacja elektryczna:
Iskrownik- pradnica pradu zmiennego 6V o mocy 28W. Swieca zaplonowa z
gwintem M14x1,25 wg Bosch W240 P11S, prostownik selenowy, akumulator
7Ah.
Pojemnosci:
Skrzynka biegów 0,6 l
Zbiornik paliwa 7,5 l
Ciezar:
Ciezar wlasny 270 kg, ciezar max 490 kg
Zuzycie paliwa:
2,6 l/100 km przy 45 km/h
Wskazniki:
Zdolnosc pokonywania wzniesien bd
Stosunek mocy silnika do cieżaru 17,1 KM/T
Szybkosc maksymalna ok. 55-60 km/h,
Szybkosc uzytkowa ok 45-50 km/h
Stosowane barwy nadwozia:
bd
Wyposazenie:
bd
Jeżeli podobają się Wam moje felietony i czekacie na następne to zawsze możecie postawić mi kawę.
buycoffee.to/meskibigos
Była to inicjatywa oddolna, czyli zrealizowano poza macierzystą fabryką. Pojazd ten zbudowano w Przedsiębiorstwie Transportowym Służby Łączności w Ostrowie Wielkopolskim. Osa nazwana Ł13 bazował na seryjnym skuterze Osa 150 (model M50). Według pocztowców pojazd ten miał w przyszłości zająć się transportem listów ze skrzynek pocztowych na terenie miast. Miejsce dla kierowcy zostało obudowane kabiną, aby pojazd był całoroczny. Z tyłu znajdowała się oddzielna przestrzeń bagażowa. Nie było ona zbyt duża, ale na listy wystarczająca.
Osa Ł13 powstała w jednym egzemplarzu, który w 1961 roku został przekazany do badań w Instytucie Transportu Samochodowego. Już na początku okazało się, że silnik przegrzewał się z powodu niewystarczającego chłodzenia. Rozwiązaniem tego problemu miało być zastosowanie w przyszłości większego silnik z wymuszonym chłodzenie, czyli takiego jaki znalazł się w skuterze Osa M52.
Kabina kierowcy Ł13 posiadała tylko jedne otwór drzwiowy (po prawej stronie). Wprawdzie nie było tam drzwi, ale łatwo można było w tym celu skonstruować jakąś zasłonę materiałową. Znajdująca się z tyłu przestrzeń ładunkowa była szczelnie zamykam dwuskrzydłowymi drzwiami - dolną klapą (wysokości burt) opuszczaną i górną klapą podnoszoną do góry. Pojazd ten miał długość 2720 mm, szerokość 1410 mm i wysokość 1660 mm. Ważył 323 kg a jego dopuszczalne obciążenie wynosiło 200 kg, czyli ok. 70 kg wagi kierowcy i 130 kg ładunku. Przyjęło się powszechnie mianem "motocykle PRL" określać pojazdy produkcji krajowej: WFM, SHL, WSK, Junak. Jest to jednak wielkie uproszczenie, bo obok wspomnianych jednośladów na naszych drogach można było również spotkać kilkanaście marek motocykli importowanych: Jawa, MZ, CZ, IFA, IŻ, M-72, K-750, Panonia, Lambretta, Peugeot, a także: BMW, Triumph, Norton, BSA,AJS, Harley-Davidson i wiele innych.Do napędu Ł13 służy fabryczny silnik skutera Osa M50, czyli S-06A. Miał on pojemność skokową 148 cm³, stopień sprężania 6,5 oraz moc maksymalna 6,5 KM przy 4800 obr./min. Podczas badań pojazd ten osiągnął prędkość maksymalna 53 km/h a jego średnie spalanie wyniosło 5l/100 km.
Historia tego pojazdu zakończyła się tylko na jednym egzemplarzu. Nie zdecydowano się na produkcję. Być może, po zamontowaniu silnika z wymuszonym chłodzeniem, byłby to pojazd bardzo użyteczny. Zwłaszcza, że w Europie zachodniej produkowano takie pojazdy i dobrze sprawdzały się one w niektórych zadaniach.
JEŚLI
POSZUKUJECIE INFORMACJI O KONKRETNYM MODELU SAMOCHODU ZAPRASZAM DO
BIBLIOTEKI MĘSKIEGO BIGOSU. SĄ TAM LINKI DO WSZYSTKICH OPUBLIKOWANYCH
FELIETONÓW A TAKŻE INFO O PLANOWANYCH W NAJBLIŻSZEJ PRZYSZŁOŚCI. JEŚLI
NIE ZNALEŹLIŚCIE INTERESUJĄCEGO WAS MODELU TO PROSZĘ NAPISZCIE DO MNIE A
JA POSTARAM SIĘ SPEŁNIĆ WASZE ŻYCZENIE. W BIBLIOTECE ZNAJDZIECIE TEŻ
LINKI O TEMATYCE INNEJ NIŻ MOTORYZACJA. ZDROWIE, PODRÓŻE, DOBRA KUCHNIA
TO TYLKO KILKA Z NICH. ZAPRASZAM
https://meskibigos.blogspot.com/2022/05/biblioteka-meskiego-bigosu.html
BIBLIOGRAFIA
http://www.forum.osomania.pl/viewtopic.php?f=27&t=825
https://www.scigacz.pl/Ze,swiata,skuterow,i,125-tek,1782x2.html
http://www.forum.osomania.pl/viewtopic.php?f=27&t=825
https://www.nowoczesnamysl.pl/2022/07/11/historia-produkcji-motocykli-w-polsce-vi/
https://motoryzacja.interia.pl/wiadomosci/producenci/news-junak-czyli-polski-harley,nId,1377755
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz