Translate

wtorek, 14 grudnia 2021

#246 - POMORSKIE WĘDRÓWKI - CZARNE / Hammerstein

          


I znowu jesteśmy na pograniczu historycznych Prus Królewskich i Pomorza Tylnego (Hintenpommern).

 Ak Czarne Hammerstein Westpreußen, Hotel Pochat, Straßenseite - 10270744 |  eBay

Miasteczko powstało przy ważnym trakcie wiodącym z Człuchowa (Schlochau)  do Szczecinka (Neustettin).

Prawa miejskie Czarne otrzymało od wielkiego mistrza krzyżackiego Konrada von Jungingena, Konrad von Jungingen – Wikipedia, wolna encyklopedia 

rodzonego brata poległego w 1410 pod Grunwaldem Ulrich von Jungingen – Wikipedia, wolna encyklopedia 

Ulricha von Jungingena. Miało to miejsce już w 1395 roku. To tu, nad granicą z Księstwem Szczecińskim będącym pod panowaniem pomorskiej dynastii Gryfitów, rycerze zakonni wybudowali zamek, którego załoga miała bronić ważnego szlaku łączącego handlowego.

Po zwycięstwie nad Krzyżakami król Władysław Jagiełło 1 Władysław II Jagiełło - Poczet Królów Polskich

nadał Czarne dożywotnio Bogusławowi VIII.

 Ilustracja 

W 1454 Kazimierz Jagiellończyk ogłosił włączenie regionu do Polski. Siły związkowe skutecznie broniły się tu przed Krzyżakami w 1454 i 1455, a w 1456 zamek obsadziły wojska polskie. Na mocy postanowień Pokoju Toruńskiego w 1466 uznano przynależność miasta do Polski. W 1627 r. miasto zostało zajęte przez armię szwedzką. Przeciw Szwedom ruszyły wojska dowodzone przez hetmana Koniecpolskiego. Doszło do bitwy pod Czarnem. Czarne miało wtedy swoje pięć minut. W 1627 r. w jego pobliżu Stanisław Koniecpolski (ok. 1592–1646) hetman wielki koronny Jan Bogumił  Plersch - Platforma Cyfrowa Biblioteki Kórnickiej Może być zdjęciem przedstawiającym zamek i na świeżym powietrzu

 solidnie dał się we znaki Szwedom (bitwa pod Hamersztynem). Walki o miasto trwały cały tydzień, od 12 do 18 kwietnia i zakończyły się polskim zwycięstwem. Czarne, Hammerstein - Stachsee (Foto: Kurt Buchholz) | Flickr CZARNE. Hammerstein / Marktplatz / Mackensenstrasse, wyd. ok. 1918; cz.-b.  - Aukcja internetowa / Licytacja online - Cena - OneBid

Kilka lat później większość mieszkańców Czarnego wyginęła epidemii cholery. W 1653 r. całe miasto zniszczył pożar.

 hammerstein AN3 CZARNE HAMMERSTEIN WEHRMACHT TABLO Y305 - 8287750929 - oficjalne  archiwum Allegro

Ziszczone w potopie szwedzkim miasto zostało odbudowane, lecz już w 1693 r. ponownie stanęło w płomieniach. Pożarom sprzyjała drewniana zabudowa i dlatego w przeciągu 100 lat miasto paliło się wielokrotnie. . 1 / Czarne - Hammerstein - Mackensen-str - 7761052329 - oficjalne archiwum  Allegro

W 1772 miasto zostało przyłączone do Królestwa Prus. W czasach wojen napoleońskich miasto zajęły oddziały polskie pod dowództwem gen. Jana Łubieńskiego.Jan Łubieński | Pałac w Guzowie 

 W 1878 r. wybudowano połączenie kolejowe z Człuchowem i Szczecinkiem. W dziewięć lat później Niemcy urządzili w tym rejonie wielki poligon wojskowy. Gmina Czarne

W 1899 r. wybudowano okazały budynek, w którym obecnie mieści się Szkoła Podstawowa. Budynek ten w 1925 roku został rozbudowany, dobudowano III piętro.

Na terenie poligonu wojskowego Niemcy wybudowali obóz jeniecki Stalag IIB Hammerstein. 

Obecnie na terenie dawnego obozu znajduje się więzienie, jedno z największych w kraju. Po wojnie stacjonowały tu wojska radzieckie, obecnie w mieście znajduje się jednostka wojskowa, a w pobliżu niej poligon. 

 

Czarne zdobyte zostało 26 lutego 1945 przez wojska polskiego i Armii Czerwonej.  Podczas walk zniszczeniom uległo około 40% budynków. Miejscowość została w 1945 włączona do Polski, zaś jego w większości niemieckojęzyczna ludność wysiedlona.

   

Ilustracja Herb gminy Czarne

W pobliżu dzisiejszego zakładu karnego znajduje się  cmentarz wojenny, na którym pochowano w zbiorowych mogiłach kilkanaście tysięcy żołnierzy rosyjskich jeńców z okresu Wielkiej Wojny

W 1933 r. zorganizowano tu jeden z pierwszych obozów koncentracyjnych w III Rzeszy, przekształcony w 1939 r. - na obóz jeniecki. Przebywali jeńcy polscy, belgijscy, jugosłowiańscy, francuscy i amerykańscy, radzieccy i włoscy. 

W pobliskim lesie znajdują się zbiorowe mogiły około sześćdziesięciu tysięcy osób wielu narodowości i różnych wyznań.Czarne, gmach Levoniusów XIX w. - auglech


Ministerstwo domaga się od PKP Intercity zatrzymania pociągu na stacjach w Człuchowie i w Czarnem 

Kościół o konstrukcji ryglowej ryglowy z 1757 r. z XIV-wieczną chrzcielnicą, nr rej.: A-164 z 20.02.1959
Ruiny krzyżackiego zamku XIV w., nr rej.: A-163 z 21.02.1959


Gmach Levoniusów XIX w.

W Czarnem koło Człuchowa, w latach 1396-1402 Krzyżacy zbudowali w celu obrony zachodniej granicy komturstwa człuchowskiego gotycką warownię. Zamek stanowił siedzibę wójta krzyżackiego. W 1466 r. trafił w ręce Polaków i stał się siedzibą starosty. Rozbudowano go dobudowując ośmiokątną basteję. Podczas wojen szwedzkich w 1627 r. doszczętnie zniszczony. Ostatecznie rozebrany w 1830 r. przez władze pruskie.

W połowie ubiegłego stulecia na jego miejscu miejscowy potentat Levonius zbudował istniejący do dzisiaj neogotycki pałac, w którym jest Dom Pomocy Społecznej w Czarnem. Po dawnym krzyżackim zamku zachowały się jedynie cokołowe partie murów obronnych i zarys narożnej wieży


 

cmentarz jeniecki z I wojny światowej, nr rej.: A-369 z 10.09.1998.  Pomnik jeńców wojennychCzarne. Cmentarze wojenne i jenieckie - Magazyn Kaszuby 

 
Pomnik-czołg ku pamięci poległych walczących o Czarne.
Tak Pomnik Służby Pracy wyglądał na widokówce sprzed... Nie sprzedadzą czołgu - plus.dziennikbaltycki.pl

 
 

BIBLIOFRAFIA

http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/23678,czarne-cmentarz-jeniecki-i-wojenny.html 

https://pl.wikipedia.org/wiki/Czarne 

https://www.czarne.pl/historia-miasta-czarnego.html 

https://archiwum-52brem.wp.mil.pl/pl/10.html 

https://www.facebook.com/UMiGCzarne/

 

 


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz