I znowu jesteśmy na pograniczu historycznych Prus Królewskich i Pomorza Tylnego (Hintenpommern).
Miasteczko powstało przy ważnym trakcie wiodącym z Człuchowa (Schlochau) do Szczecinka (Neustettin).
Prawa miejskie Czarne otrzymało od wielkiego mistrza krzyżackiego Konrada von Jungingena,
rodzonego brata poległego w 1410 pod Grunwaldem
Ulricha von Jungingena. Miało to miejsce już w 1395 roku. To tu, nad granicą z Księstwem Szczecińskim będącym pod panowaniem pomorskiej dynastii Gryfitów, rycerze zakonni wybudowali zamek, którego załoga miała bronić ważnego szlaku łączącego handlowego.
Po zwycięstwie nad Krzyżakami król Władysław Jagiełło
nadał Czarne dożywotnio Bogusławowi VIII.
W 1454 Kazimierz Jagiellończyk ogłosił włączenie regionu do Polski. Siły związkowe skutecznie broniły się tu przed Krzyżakami w 1454 i 1455, a w 1456 zamek obsadziły wojska polskie. Na mocy postanowień Pokoju Toruńskiego w 1466 uznano przynależność miasta do Polski. W 1627 r. miasto zostało zajęte przez armię szwedzką. Przeciw Szwedom ruszyły wojska dowodzone przez hetmana Koniecpolskiego. Doszło do bitwy pod Czarnem. Czarne miało wtedy swoje pięć minut. W 1627 r. w jego pobliżu
solidnie dał się we znaki Szwedom (bitwa pod Hamersztynem). Walki o miasto trwały cały tydzień, od 12 do 18 kwietnia i zakończyły się polskim zwycięstwem.
Kilka lat później większość mieszkańców Czarnego wyginęła epidemii cholery. W 1653 r. całe miasto zniszczył pożar.
Ziszczone w potopie szwedzkim miasto zostało odbudowane, lecz już w 1693 r. ponownie stanęło w płomieniach. Pożarom sprzyjała drewniana zabudowa i dlatego w przeciągu 100 lat miasto paliło się wielokrotnie. .
W 1772 miasto zostało przyłączone do Królestwa Prus. W czasach wojen napoleońskich miasto zajęły oddziały polskie pod dowództwem gen. Jana Łubieńskiego.
W 1878 r. wybudowano połączenie kolejowe z Człuchowem i Szczecinkiem. W dziewięć lat później Niemcy urządzili w tym rejonie wielki poligon wojskowy.
W 1899 r. wybudowano okazały budynek, w którym obecnie mieści się Szkoła Podstawowa. Budynek ten w 1925 roku został rozbudowany, dobudowano III piętro.
Na terenie poligonu wojskowego Niemcy wybudowali obóz jeniecki Stalag IIB Hammerstein.
Obecnie na terenie dawnego obozu znajduje się więzienie, jedno z największych w kraju. Po wojnie stacjonowały tu wojska radzieckie, obecnie w mieście znajduje się jednostka wojskowa, a w pobliżu niej poligon.
Czarne zdobyte zostało 26 lutego 1945 przez wojska polskiego i Armii Czerwonej. Podczas walk zniszczeniom uległo około 40% budynków. Miejscowość została w 1945 włączona do Polski, zaś jego w większości niemieckojęzyczna ludność wysiedlona.
W pobliżu dzisiejszego zakładu karnego znajduje się cmentarz wojenny, na którym pochowano w zbiorowych mogiłach kilkanaście tysięcy żołnierzy rosyjskich jeńców z okresu Wielkiej Wojny
W 1933 r. zorganizowano tu jeden z pierwszych obozów koncentracyjnych w III Rzeszy, przekształcony w 1939 r. - na obóz jeniecki. Przebywali jeńcy polscy, belgijscy, jugosłowiańscy, francuscy i amerykańscy, radzieccy i włoscy.
W pobliskim lesie znajdują się zbiorowe mogiły około sześćdziesięciu tysięcy osób wielu narodowości i różnych wyznań.
Kościół o konstrukcji ryglowej ryglowy z 1757 r. z XIV-wieczną chrzcielnicą, nr rej.: A-164 z 20.02.1959
Ruiny krzyżackiego zamku XIV w., nr rej.: A-163 z 21.02.1959
Gmach Levoniusów XIX w.
W Czarnem koło Człuchowa, w latach 1396-1402 Krzyżacy zbudowali w celu obrony zachodniej granicy komturstwa człuchowskiego gotycką warownię. Zamek stanowił siedzibę wójta krzyżackiego. W 1466 r. trafił w ręce Polaków i stał się siedzibą starosty. Rozbudowano go dobudowując ośmiokątną basteję. Podczas wojen szwedzkich w 1627 r. doszczętnie zniszczony. Ostatecznie rozebrany w 1830 r. przez władze pruskie.
W połowie ubiegłego stulecia na jego miejscu miejscowy potentat Levonius zbudował istniejący do dzisiaj neogotycki pałac, w którym jest Dom Pomocy Społecznej w Czarnem. Po dawnym krzyżackim zamku zachowały się jedynie cokołowe partie murów obronnych i zarys narożnej wieży
cmentarz jeniecki z I wojny światowej, nr rej.: A-369 z 10.09.1998. Pomnik jeńców wojennych
Pomnik-czołg ku pamięci poległych walczących o Czarne.
BIBLIOFRAFIA
http://www.polskaniezwykla.pl/web/place/23678,czarne-cmentarz-jeniecki-i-wojenny.html
https://pl.wikipedia.org/wiki/Czarne
https://www.czarne.pl/historia-miasta-czarnego.html
https://archiwum-52brem.wp.mil.pl/pl/10.html
https://www.facebook.com/UMiGCzarne/
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz