Foto #RSWW2, Normandia, czerwiec 2009
Jest późna jesień 1938 roku. Nie tak dawno, bo we wrześniu tego roku, europejskie mocarstwa Francja i Wielka Brytania, chcąc zapewnić sobie pokój, sprzedały niepodległą Czechosłowację hitlerowskim Niemcom. Nikt nie zapytał Czechów, Słowaków, Ślązaków ani Morawian, czy wyrażają na to zgodę. Nikt nie zadał im pytania czy chcą być ludźmi wolnymi, żyjącymi spokojnie w wolnym, niepodległym kraju czy też chcą być niewolnikami austriackiego psychopaty i jego debilnych popleczników. Wszystko to zaś w imię ochrony rzekomo naruszanych swobód i praw garstki Niemców Sudeckich. No ale zarówno Anglicy jak i Francuzi znani są z tego że nigdy nie dotrzymują słowa, prawie zawsze jednostronnie zrywają zawarte sojusze i w najważniejszych kwestiach nigdy nikomu nie pomogą o ile nie będą w tym widzieli własnego interesu.
I tak oto w 1939 i 1939 roku po wyłożonych bazaltową i granitową kostką uliczkach czechosłowackich miast, miasteczek i wiosek zachrzęściły gąsienice hitlerowskich czołgów. Na każdym kroku było widać uzbrojonych po zęby żołdaków w mundurach koloru feldgrau. 
Pierwsze co zrobili po wprowadzeniu państwowego terroru, to było przejęcie czechosłowackiego przemysłu. Trzeba wiedzieć że w okresie międzywojnia Czechosłowacja zaliczała się do najbardziej uprzemysłowionych państw Europy i świata. Wielkie firmy takie jak Škoda, Tatra, Praga, Avia, Zbrojovka Brno, Aero, Bata, Jawa, Vikov, CKD,
To właśnie te znane w całym świecie firmy, ich wielkie i nowoczesne fabryki z olbrzymimi mocami produkcyjnymi były głównym celem kiepskiego malarza z Braunau nad Inn w Austrii. To nie los jego pobratymców mieszkających w Sudetach ale właśnie te fabryki. Fabryki których produkcja miała napędzać molocha jakim stawał się hitlerowski Wehrmacht. Gdyby nie zagarnięcie czechosłowackiego przemysłu, jego inżynierów, konstruktorów i wysoko wykwalifikowanych robotników, kaprawy Adolf jeszcze pewnie długo by marzył o podboju Europy.
Przejęte przez Niemców firmy, często przemianowane, jak Škoda na Hermann Göring Werke, zmieniają swój profil produkcyjny i zamiast produkcji cywilnej, produkują to co jest przydatne hitlerowskiej armii i będzie wspomagać wysiłek wojenny III Rzeszy. Pisałem już kilkukrotnie na łamach "Męskiego Bigosu" o samochodach które były seryjnie produkowane dla Wehrmachtu. Lecz nie dotyczyło to tylko uzbrojenia i pojazdów. Nawet słynna firma obuwnicza BATA zamiast produkować eleganckie pantofelki zmuszona była wytwarzać żołnierskie buciory.
Jedną z firm na którą nałożono szczególnie ciężkie obowiązki wzglendem państwa niemieckiego była TATRA w Koprivnicy. Zakłady te znane ze znakomitych samochodów ciężarowych, nowoczesnych pojazdów osobowych, czołgów i transporterów praktycznie w 99 procentach produkowały sprzęt wojenny. Owszem bywało że niektórzy niemieccy notable zamawiali sobie w Tatrze luksusowe limuzyny słynnych modeli 97, 87, 77. Był to jednak znikomy ułamek produkcji. Częściej te modele wyjeżdżały jako tzw. Kübelwageny.
TATRA 87 Kübelwagen
TATRA 97 Kübelwagen
TATRA 77 Kübelwagen
To były jednak samochody luksusowe i raczej zwykli żołnierze nie mieli szans na podróżowanie nimi. O wiele częściej podróżowali ciężarówkami Tatry.
Innym czechosłowackim pojazdem produkowanym przez firmę Tatra na potrzeby Niemiec był czołg Tatra LT-38 przemianowany na Pz.Kpfw.38(t) a na jego bazie całe mnóstwo innych pojazdów gąsienicowych.
Jagtpantzer 38(t) HETZER
Sturmpantzer 38(t) GRILLE
Sturmpantzer Marder III
Te zdjęcia to tylko kilka przykładów czechosłowackiej produkcji zbrojeniowej, którą Czechosłowacy byli zmuszeni realizować na rzecz Niemiec.
W 1941 roku naczelne dowództwo Wehrmachtu złożyło w firmie Tatra zamówienie na opracowanie i dostawę lekkich samochodów o podwyższonych własnościach terenowych. Postanowiono pójść trochę na skróty. Sięgnięto po znany i ceniony model Tatra T57. Pierwsze wersje tego auta powstały już w 1931 roku, a produkcja seryjna trwała w latach 1932-1939. Napęd zapewniał w wersji 57 - niewielki silnik o pojemności 1,2 litra i mocy 18 KM.
.jpg)
Tatra T57B 25 KM (1938)
Tatra
57 została stworzona jako możliwie prosty w konstrukcji oraz tani w
produkcji i eksploatacji samochód kompaktowy. Zastosowano w nim
dwudrzwiowe nadwozie typu sedan. Zdarzały się także wersje z nadwoziem
coupe oraz cabrio (na indywidualne zamówienie). Warto tu przypomnieć że nasza dzisiejsza bohaterka była następczynią niezwykle popularnej w Europie Tatry 57 z 1931 roku maską określaną jako krokodyl. 
Tatra 12 (1926 - 1933)
Jej przodkiem była z kolei słynna Tatra 12.
W toku produkcji powstały dwie główne wersje rozwojowe. Pierwsza z nich (oznaczona jako Tatra 57 A) była napędzana silnikiem o mocy 18 KM. Posiadała inny kształt maski. Druga wersja to Tatra 57 B, która weszła do produkcji w 1938 roku, była napędzana silnikiem o mocy 25 KM. W chwili zajęcia Czechosłowacji przez Niemcy oraz wybuchu II wojny światowej wiele samochodów tego typu zostało zarekwirowanych przez Wehrmacht i służyło jako samochody sztabowe. I tak po dokonaniu niewielu zmian, absolutnym zubożeniu wyposażenia pojazdu, w 1941 roku powstała specjalnie do tego celu stworzona wersja (Tatra 57 K), która była dwudrzwiową wersją cabrio z silnikiem o mocy 23 KM.
.jpg)
Samochód był przeznaczony jako indywidualny środek dla dowódców niższego szczebla.
Chłodzony powietrzem silnik świetnie sprawował się zarówno podczas działań na froncie wschodnim w trakcie mroźnej rosyjskiej zimy jak i podczas walk w trakcie kampanii afrykańskiej gen. Rommla. Niska masa 700 - 800 kg (zależnie od wersji i wyposażenia), stosunkowo krótki rozstaw osi 2635 mm oraz rewelacyjne kąty natarcia i zejścia sprawiły że mimo braku napędu 4X4 samochód rewelacyjnie zachowywał się nawet w średnio ciężkim terenie. Porównywano go między innymi z niemieckim Kdf. 1 Typ 82 Kubelwagen bez napędu 4X4 i opinia jaką otrzymał była wyjątkowo pochlebna. Również powojenne porównania z samochodami takimi jak Willys MB, Ford GP i GAZ 67 wystawiały Tatrze bardzo pochlebną opinię. Zdobyczne Tatry bardzo chętnie były eksploatowane przez aliantów w tym żołnierzy polskich na froncie zachodnim jak i wschodnim. Samochód docenili też Amerykanie i sporo zdobycznych egzemplarzy wywieźli do USA. 
W latach 1941-1943 na potrzeby Wehrmachtu i w oparciu o niemiecką specyfikację wyprodukowano 5,514 sztuk. Po II Wojnie sporo tych aut trafiło do służby w armiach alianckich. Można je było spotkać w armii holenderskiej, belgijskiej. Chętnie były też wykorzystywane przez policję i różne służby komunalne.
Dziś, pięknie odrestaurowane są ozdobą wielu zlotów miłośników militariów i oldtimerów.
JEŚLI
POSZUKUJECIE INFORMACJI O KONKRETNYM MODELU SAMOCHODU ZAPRASZAM DO
BIBLIOTEKI MĘSKIEGO BIGOSU. SĄ TAM LINKI DO WSZYSTKICH OPUBLIKOWANYCH
FELIETONÓW A TAKŻE INFO O PLANOWANYCH W NAJBLIŻSZEJ PRZYSZŁOŚCI. JEŚLI
NIE ZNALEŹLIŚCIE INTERESUJĄCEGO WAS MODELU TO PROSZĘ NAPISZCIE DO MNIE A
JA POSTARAM SIĘ SPEŁNIĆ WASZE ŻYCZENIE. W BIBLIOTECE ZNAJDZIECIE TEŻ
LINKI O TEMATYCE INNEJ NIŻ MOTORYZACJA. ZDROWIE, PODRÓŻE, DOBRA KUCHNIA
TO TYLKO KILKA Z NICH. ZAPRASZAM
https://meskibigos.blogspot.com/2022/05/biblioteka-meskiego-bigosu.html
BIBLIOGRAFIA
- https://www.bejvavalo.cz/kolorovano.php?detail=3419
- https://en.wikipedia.org/wiki/Tatra_57#Tatra_57K
- https://pl.wikipedia.org/wiki/Uk%C5%82ad_monachijski
- https://www.facebook.com/BMWR75andother/
- https://www.mujrozhlas.cz/100-pribehu-z-protektoratu/rok-1939-prehlidka-wehrmachtu-v-praze-i-pohreb-jana-opletala
- https://vorkriegs-klassiker-rundschau.blog/2015/10/06/tatra-77-rarer-stromlinienwagen-der-1930er-jahre/
- https://www.polan-travel.com.pl/pl/Zagranica/Wycieczki/Krolestwo-Woloskie.html
-
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz