#439 - GAZ M72 - PIERWSZY SERYJNY SUV

  

Ludzie którzy mieli przyjemność podróżować samochodem po Rosji, a wcześniej po ZSRR, na pewno dobrze zapamiętali rosyjskie drogi. Miałem to szczęście pojeździć sobie u nich. Nie tylko po tranzytowych trasach turystycznych ale też tam gdzie turyści raczej nie zaglądają. Często można sobie zadać pytanie czy pojęcie "droga" to właściwe określenie. Może właśnie rosyjskie "Движение" nie będzie bardziej pasowało do sytuacji z którymi przyjdzie nam się zetknąć. Wiadomo czas mija i stan dróg z roku na ro się poprawia. 

Jesteśmy jednak w latach 50-tych XX wieku. Drogi utwardzone (nie mylić z asfaltowymi), to tylko główne arterie w dużych miastach oraz główne trasy łączące wielkie miasta i to też nie zawsze. O ile podróżowanie zimą, po ubitym, zamarzniętym śniegu (nikt tam nie odśnieża dróg) , było stosunkowo łatwe, to podróżowanie wiosną czy jesienią oznaczało grzęźnięcie w błocie głębokim na kilkadziesiąt centymetrów. Niemieckie filmy dokumentalne z czasu II Wojny Światowej często pokazują stan rosyjskich wiosennych dróg. Zimą często też, podróżowano, dzisiaj też się tak robi, po zamarzniętych korytach rzek. Dojazd do małych miast, miasteczek i wiosek jest tam często bardzo utrudniony.

 

Nic więc dziwnego, że w Rosji ogromną popularnością cieszą się "Внедорожники" . My to nazywamy samochodami terenowymi. Już w latach 30-tych XX wieku, na polecenie Politbiura WKPB i samego Stalina, zakłady produkujące samochody, musiały opracowywać specjalne, terenowe wersje swoich pojazdów. 

Dzięki polityce i programowi NEP na rynek radziecki trafiło wiele nowoczesnych produktów i technologii. Zachodni producenci, głównie z USA, w zamian za dziesięcioletni okres wolności gospodarczej, inwestowali w Rosji. Budowali nowoczesne fabryki, stocznie, huty, elektrownie. Transferowali z USA nowoczesne technologie i wdrażali je do produkcji w Rosji.  To właśnie było podwaliną rozwoju przemysłu motoryzacyjnego w Rosji. Na bazie fabryki Forda w Niżnym Nowgorodzie powstał ogromny sowiecki koncern GAZ. Prócz tego że produkował samochody był też wielkim producentem uzbrojenia. Wiadomo że taka produkcja, potęguje, do pewnego stopnia zapotrzebowanie na auta z napędem 4X4, 6X6 czy nawet 8X8. Już w latach 30 i 40-tych wyjechały z tej fabryki pierwsze takie samochody. 

  GAZ AAA 4X4 

GAZ 61 4X4

GAZ 64 4X4

 GAZ 67 4X4

 

GAZ 61-417 4X4

Po wojnie do palety takich aut dołączył między innymi słynny GAZ 69

oraz ciężarowy GAZ 63

Również inni producenci, tacy jak Jaz, MAZ, ZIS pracowali nad podobnymi konstrukcjami.

O ile potrzeby transportowe w zakresie pojazdów ciężarowych udawało się w miarę szybko zaspokoić to problematycznym był transport osobowy. Szczególnie ten dla kierownictw Kołchozów i Sowchozów. Zwykli kierownicy takich gospodarstw korzystali głównie z GAZ-ów 67 i 69.   Naczelnikom kontrolującym po kilka lub kilkanaście gospodarstw rolnych oraz komisarzom partyjnym, już takie auta nie wystarczały. Były zbyt spartański i prymitywne. Postanowiono więc zbudować samochód który jednocześnie posiadałby zdolności terenowe GAZ-a 69 i komfort GAZ-a M20 Pobieda.

W 1954 r. konstruktor Grigorij Wasserman połączył wypróbowany napęd z GAZ-69 ze wzmocnionym nadwoziem Pobiedy. Tak narodził się pojazd terenowy GAZ M-72. Samochód był produkowany seryjnie od 1955 do 1958 roku. Wyprodukowano ich łącznie około 4700 sztuk. Jak zwykle dane dotyczące poziomu produkcji w ZSRR należy traktować z przymrużeniem oka.

 

Konstrukcja okazała się niezwykle udana. Do dzisiaj na prowincjonalnych drogach Rosji, Ukrainy, Kazachstanu czy dalekiej Syberii można spotkać sprawne GAZ-y M72. Niestety wiele zachowanych samochodów ma zamontowanych wiele nieoryginalnych części. Z jednej strony jest to spory mankament, z drugiej zaś dokumentuje prawie 70-cio letnią historię tego samochodu.

 

 

GAZ M72 - hala produkcyjna

Wiele z zachowanych egzemplarzy tego samochodu znajduje się w licznych na terenie Rosji kolekcjach starych automobili. Często biorą udział w zlotach oldtimerów oraz pokazach aut terenowych.

Aktualnie cena, niezbyt oryginalnego GAZ M72 waha się w granicach 2-2,5 mln rubli.  Jest około 80000 złotych.

Jeżeli podobają się Wam moje felietony i czekacie na następne to zawsze możecie postawić mi kawę.   

buycoffee.to/meskibigos

 

 

JEŚLI POSZUKUJECIE INFORMACJI O KONKRETNYM MODELU SAMOCHODU ZAPRASZAM DO BIBLIOTEKI MĘSKIEGO BIGOSU. SĄ TAM LINKI DO WSZYSTKICH OPUBLIKOWANYCH FELIETONÓW A TAKŻE INFO O PLANOWANYCH W NAJBLIŻSZEJ PRZYSZŁOŚCI. JEŚLI NIE ZNALEŹLIŚCIE INTERESUJĄCEGO WAS MODELU TO PROSZĘ NAPISZCIE DO MNIE A JA POSTARAM SIĘ SPEŁNIĆ WASZE ŻYCZENIE. W BIBLIOTECE ZNAJDZIECIE TEŻ LINKI O TEMATYCE INNEJ NIŻ MOTORYZACJA. ZDROWIE, PODRÓŻE, DOBRA KUCHNIA TO TYLKO KILKA Z NICH. ZAPRASZAM

https://meskibigos.blogspot.com/2022/05/biblioteka-meskiego-bigosu.html  

 BIBLIOGRAFIA

• https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%90%D0%97-%D0%9C-20_%C2%AB%D0%9F%D0%BE%D0%B1%D0%B5%D0%B4%D0%B0%C2%BB 
• https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%93%D0%90%D0%97-61 
• https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%9C-72_(%D0%B0%D0%B2%D1%82%D0%BE%D0%BC%D0%BE%D0%B1%D0%B8%D0%BB%D1%8C) 
• https://pl.wikipedia.org/wiki/GAZ-M20_Pobieda 
• https://carakoom.com/blog/v-moskve-prodayut-redkij-sovetskij-krossover-gaz-m-72-za-2-milliona-rublej 

 

Jeżeli podobają się wam moje felietony to zapraszam do obserwowania mojego bloga MĘSKI BIGOS. Informacje o nowościach znajdziecie na wielu grupach motoryzacyjnych w mediach społecznościowych FB, TT, INSTAGRAM i innych.

Jeżeli interesuje was szczególnie jakiś model samochodu, historia konkretnej firmy motoryzacyjnej, proszę napiszcie mi o tym w komentarzach. Ja postaram się przeszukać własne zbiory oraz zbiory współpracujących ze mną przyjaciół. Przygotuję wtedy posta w którym spróbuję zaspokoić waszą ciekawość. 

 

Jeżeli podobają się (lub nie - krytyka też jest potrzebna) Wam moje felietony to proszę obserwujcie Męski Bigos. Komentujcie je a jeśli możecie to udostępniajcie swoim znajomym.