Jest połowa lat 20-tych XX w. W Polsce wraz z budową państwa po 128 latach okupacji przez Rosję, Niemcy i Austro-Węgry tworzy się nowoczesna, jak na tamte lata, armia. Decydenci widzą konieczność wyciągnięcia daleko idących wniosków z doświadczeń Wielkiej Wojny jak i wojny Polsko - Bolszewickiej 1919-20 roku. Jednym z tych wniosków jest konieczność budowy bazy transportowej dla armii. Można ją tworzyć w oparciu o zakupy zagraniczne lub produkcję własną. Wszystko przemawia za uruchomieniem produkcji krajowej. Ważna w tym jest też unifikacja z taborem gospodarki narodowej - można go wtedy łatwo wykorzystać w razie potrzeby w ramach mobilizacji.
Pomimo wewnętrznego oporu w wojsku (wielu generałów uważało że najlepszym transportem jest koń i konny zaprzęg) w maju 1924 roku Ministerstwo Spraw Wojskowych podpisało z Zakładami Mechanicznymi URSUS umowę na dostawę 3-tonowych francuskich Berlietów CBA 
oraz 1,5 tonowych włoskich samochodów SPA 25/C POLONIA.
Pozwoliło to zakładom na rozbudowę fabryki w Czechowicach pod Warszawą. Dostawa miała być zrealizowana w 3 partiach - po 200 Berlietów
i 150 S.P.A.: pierwsza partia miała być importowana, druga montowana z
importowanych części, trzecia produkcji całkowicie krajowej.
Niestety w związku z opóźnieniem prac w ZM URSUS za zgodą MSW sprowadzeno drugą partię w stanie zmontowanym, odstąpieno od
produkcji Berlietów oraz zastąpieno je 1,5 tonowymi S.P.A. w liczbie 375
sztuk.
Pierwszą partię 52 ciężarówek Ursus wyprodukowanych już w Polsce, zademonstrowano 11 lipca 1928 roku. W porównaniu do oryginału firmy S.P.A. posiadały
różnice związane z przystosowaniem ich do polskich warunków. Biuro
Konstrukcyjne ZM URSUS stworzyło też inne wersje, a produkcję zakończono w 1931 roku.
Ogółem wyprodukowano między 884 a 1200 tych pojazdów - źródła mówią o 509 cywilnych i 375 wojskowych.
O dobrej ich jakości świadczyć może wzięcie udziału w rajdzie Warszawa - Zakopane - Warszawa oraz niebywały wyczyn w postaci samodzielnego wjazdu na zaśnieżoną Gubałówkę. Zagraniczni konkurenci nie podołali trudnościom jakie stawiał przed nimi ten rajd i wycofali się z rajdu z uwagi na wyjątkowo silne mrozy i ciężkie warunki terenowe.
Wersje produkcyjne wg. Wikipedii
Ursus typ A i A30
Był
to podstawowy model o ładowności powiększonej w stosunku do S.P.A. do 2
ton, a później 2,5 tony. Szkielet kabiny i skrzyni ładunkowej wykonany
był z drewna, nadwozie osadzone było na ramie tłoczonej z blachy
stalowej. Późniejsze Ursusy A, A30 i AW posiadały tzw. wspornik górski - czyli wspornik opuszczany i wbijany w drogę w razie zatrzymania pojazdu na pochyłości.
Na podwoziach typu A i A30 budowano wozy strażackie, miejskie polewaczki, cysterny, sanitarki, ambulanse pocztowe i autobusy 20-osobowe.
Ursus typ AT
Na bazie seryjnego podwozia typu A powstał model AT - 3-osiowy o napędzanych 2 tylnych osiach oraz URSUS 303, o drugiej tylnej osi typu wleczonego. Podstawowa różnica to zastąpienie mostu tylnego przez mosty zawieszone na resorach piórowych.
Ursus typ AW
W 1928 powstało podwozie Ursus typ AW czyli wzmocnione, wydłużone i poszerzone (rozstaw osi 4,5 m, rozstaw kół 1,6 m, długość 6,8 m). Nośność wzrosła do 2,5 - 3 ton, co pozwoliło na karosowanie podwozi jako 22-osobowe autobusy. Zwiększona masa pojazdu wymogła zastosowanie hamulców na 4 koła. Wybudowano prawdopodobnie około 200 podwozi typu AT i AW.
Ursus typ C
Ursus planował zaprojektowanie i wytwarzanie niewielkich samochodów osobowych (rozstaw osi – 2,7 m, rozstaw kół – 1,3 m), średniolitrażowych (ok. 1600 ccm). Początkowo miały być wyposażone w zespół napędowy francuskiej firmy CIME. Jednakże ten typ pojazdu – w nomenklaturze zakładów model „URSUS typ C” nie został zbudowany.
Na bazie podwozia Ursusa A skonstruowano także samochód pancerny wz.29 
Większość samochodów URSUS A wzięła udział w Wojnie Obronnej 1939 roku. Ocalałe egzemplarze wpadły w ręce Wehrmachtu i Armii Czerwonej. Pewna ilość została internowana w Rumunii, na Węgrzech i na Litwie. Egzemplarze te zostały wcielone na stan armii tych krajów lub przekazane użytkownikom cywilnym. 
Z posiadanych przeze mnie informacji nie zachował się w Polsce żaden URSUS A. Czy istnieje za granicą? Nie wiem.Może ktoś z was ma takie informacje.
W Polsce z ocalałych elementów zbudowano replikę URSUSA A.
Dane techniczne za Wikipedia https://pl.wikipedia.org/wiki/Ursus_A
- Nadwozie: ciężarowe, drewniano - stalowe, osadzone na ramie
- Silnik: 4-cylindrowy, 4-suwowy, dolnozaworowy, chłodzony cieczą, umieszczony z przodu napędzający koła tylne
- Średnica cylindra x skok tłoka /pojemność skokowa: 85 x 120 mm / 2873 cm3
- Stopień sprężania - 6,3:1
- Moc: 25,7 kW (35 KM) przy 1800 obr./min.
- Sprzęgło: suche, wielotarczowe
- Skrzynia biegów: o 4 przełożeniach
- Zawieszenie: przednie i tylne - oś sztywna, resory piórowe półeliptyczne
- Hamulce mechaniczne bębnowe: nożny na koła tylne, ręczny na wał napędowy
- Ogumienie: o wymiarach 895 x 135 mm lub 32 x 6"
- Długość / wysokość / szerokość pojazdu z budą: 5115 / 2500 / 2000 mm
- Rozstaw kół / rozstaw osi: 1500 / 3500 mm
- Masa własna podwozia pojazdu: 1540 kg
- Prędkość maksymalna: 60 km/h
- Zużycie paliwa: 21 l/100 km.
Szanowni czytelnicy.
Jeżeli interesuje was szczególnie jakiś model samochodu, historia konkretnej firmy motoryzacyjnej, proszę napiszcie mi o tym w komentarzach. Ja postaram się przeszukać własne zbiory oraz zbiory współpracujących ze mną przyjaciół. Przygotuję wtedy posta w którym spróbuję zaspokoić waszą ciekawość.Wiele moich postów nie jest promowanych na Facebooku. Zainteresowanych zachęcam do poszukiwania interesujących ich tematów tu https://meskibigos.blogspot.com/
Polecam też inne nasze posty: Znajdziecie tu teksty o zdrowiu, historii motoryzacji, podróżach i ciekawych miejscach a także rzeczach smacznych.https://meskibigos.blogspot.com/2021/06/auto-story-zubr-a80.html https://meskibigos.blogspot.com/2021/06/auto-story-praga-s5t.htmlhttp://podroze-totutotam.blogspot.com/2016/12/cystersi-historia.html https://www.konstrukcjeinzynierskie.pl/redakcja/504-sia-ursusa-cz-1143?start=1 https://dobroni.pl/artykul/ciezarowka-spa/565771
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz