Dominujący wpływ ZSRR na politykę gospodarczą tzw. państw socjalistycznych, sprawiał że praktycznie każde z nich w mniejszym lub większym zakresie, było blokowane przez towarzyszy w Moskwie jak i własnych komunistycznych kolaborantów, praktycznie w każdej dziedzinie. Mimo to wiele z nich starało się prowadzić własną politykę produkcyjną, odpowiadającą potrzebom ich społeczeństwa.
Owszem były przypadki celowego sabotowania, a nawet celowego niszczenia, własnych firm. Przypadki sekowania zdolnych inżynierów, konstruktorów i projektantów też nie należały do rzadkości. Celowały w tym procederze takie kraje jak NRD gdzie dzięki decyzjom ówczesnych władz pod kierunkiem niejakiego Wilhelma Piecka a potem Waltera Ulbrichta zlikwidowano produkcję, nowoczesnych pojazdów (np. IFA HORCH P3, SACHSENRING P240, SIMSON 425, MZ BK 350 itd.) a praktycznie całą motoryzację cofnięto do epoki śmierdzącego dwutaktu.
Ważnym dla nich było by towarzysze radzieccy byli zadowoleni.
Bardzo podobnie było w latach 50-60-tych XXw. w Polsce. Tam rządzili partyjni idioci pod przewodnictwem niejakiego Władysława Gomółki ps. Wiesław, który z czeladnika ślusarskiego został "władcą" Polski. Ten idiota nie potrafił się dobrze podpisać a decydował o tym co ma być produkowane, czym Polak ma się zajmować, jak ubierać, czym jeździć, jakiej muzyki słuchać, jak odpoczywać i jak pracować. I to nie było jeszcze wszystko o czym ten kretyn chciał decydować.
On i jego
banda doprowadzili do likwidacji produkcji motocykli (SHL, WFM, OSA,
RYŚ, ŻAK, JUNAK) , uwalili produkcję MIKRUSA i SMYKA, blokowali rozwój
FSC STARACHOWICE i FSO SYRENA. Zdusił w zarodku produkcję FSO WARSZAWY
325 GHIA i WARSZAWY 210. Jedyne co mu można zapisać na plus to zakup licencji na
POLSKIEGO FIATA 125p (no ale to miało być auto dla służb). Podobnie postępowano też w Bułgarii. Tam mimo licznych i obiecujących prób z licencyjną produkcją BULGARRENAULT i BULGARALPINE czy też PIRIN-FIAT 124, 850 i 850 COUPE nie dopuszczono do jej rozwoju wybierając zabytkową konstrukcję sowieckiego MOSKWICZA.
O jugosłowiańskiej motoryzacji pisałem już wielokrotnie. Jej charakterystyczną cechą było to że w sprzedaży były samochody zarówno z Europy zachodniej, USA i Japonii oraz państw RWPG. Wykazywała się ona też absolutną niezależnością o sowietów. O to zadbał już bardzo w Moskwie wyjątkowo nielubiany Josip Broz Tito.
Josip Broz Tito
Wiele marek samochodów było produkowanych lub montowanych w Jugosławii a wszystkie one miały jugosłowiańską markę umieszczaną przed marką własną. Wszystkie te zabiegi związane były z promocją i rozwojem własnego przemysłu jak i przepisami celno-podatkowymi. Jednocześnie o zagraniczne jak i własne technologie wytwarzano nowe typowo jugosłowiańskie konstrukcje.
A oto kilka Marek jugosłowiańskich i ich odpowiedniki:
TAS - VOLKSWAGEN
ZASTAVA - FIAT, POLSKI FIAT, JEEP WILLYS oraz IVECO
IDA - OPEL
LITOSTROJ - RENAULT
REVOZ - RENAULT
TAM - MAGIRUS DEUTZ, PRAGA
FAP - SAURER , MERCEDES BENZ
CIMOS - CITROEN, POLSKI FIAT, LADA
IMV - AUSTIN, DKW
TORPEDO - CARPATI, BUCEGI
oraz wiele innych.
Fabryka TOMOS (TOVARNA MOTORNIH KOLES Sežana) została założona w 1954 roku i jest dobrze znana wszystkim ze swojego programu produkcji motocykli.
W 1959 roku zarząd firmy TOMOS podpisaŁ kontrakt z Citroenem, na potrzeby którego miał wyprodukować określone komponenty. W zamian za to Jugosłowianie mieli montować pojazdy CITROENA do sprzedaży na rynku krajowym. Eksport podzespołów dla CITROENA stale rósł. Rosła też ilość montowanych na rynek krajowy samochodów. Umowa z Francuzami była na tyle korzystna że w montowanych pojazdach staleb róśł udział podzespołów jugosłowiańskich i w pewnym momencie możemy już mówić nie o montowni a o produkcji.
Wraz ze wzrostem potrzeb produkcyjnych i rynkowych, możliwości Tomos stały się małe, dlatego w 1972 roku firmy Citroen, Tomos i Iskra utworzyły w Koper firmę Cimos.
Oprócz samochodów osobowych i przeróbek na karetki pogotowia produkowane są również lekkie pojazdy użytkowe w postaci furgonetek i pickupów. Najpierw był to Citroen 400, co nie jest aż tak ciekawe, ponieważ jest to w rzeczywistości oryginalny produkt Citroena montowany w Koper.
Ciekawa rzecz pojawia się w latach osiemdziesiątych. 1981 - prototyp Diany Dak . To był oryginalny koncept firmy CIMOS który doczekał się produkcji seryjnej. Był nawet eksportowany do Citroena i dalej na rynki trzecie.
Podwozie pochodziło z Citroena 2CV AK400 , a sprężyny i amortyzatory z modelu Ami Super, przednia część nadwozia z modelu Diana 6LC, dach nad kierowcą i pasażerem, ładunek powierzchnia i piętro są opracowaniem ekspertów Cimos.
Wspomnę, że w programie Citroena była ciężarówka dostawcza (Dayne Acadiane),
ale Dak miał inną ramę i zawieszenie. 1982 - premiera Diane Dak w kwietniu na wystawie samochodowej w Belgradzie. Do końca roku sprzedano 600 samochodów marki Dak.
Na bazie Daka powstaje wersja z otwartą przestrzenią ładunkową (pick-up, jak nazywamy to w dzisiejszych czasach). Pojazd ten otrzymał nazwę Geri (lokalna nazwa muła). 
Do końca roku wyprodukowano 8 samochodów Geri. 1983 - rozpoczęto seryjną produkcję modelu Geri. Wspomnę, że Dak i Geri zostały wykonane ręcznie, w związku z czym produkcja jest ograniczona.
W 1985 - na targach w Belgradzie podczas premiery Citroena C15, samochodu dostawczego opartego na Citroen Visa dyrektor Cimos deklaruje, że przestanie produkować samochody, a od teraz Cimos będzie produkował tylko komponenty. Tym samym jest to ostatni rok produkcji Daka i Geri.
Według niekompletnych danych około 2200 Daków i 900 Geri opuściło firmę CIMOS.
Z zachowanych katalogów dane techniczne:
- silnik: Citroen AM chłodzenie powietrze
- gaźnik: Solex 26 X 35 CSIC - 225
- moc: 21,5 KW przy 5750 obr/min. moment obrotowy: 40 Nm przy 3750 obr./min. świece zapłonowe: Bosna F80 Super
- maksymalna prędkość: 100 km/h
- średnie zużycie przy 90 km/h: 5,7 l na 100 km
- średnie zużycie w mieście: 7,2 l na 100 km
- długość: 3925 mm szerokość: 1465 mm wysokość: 1800 mm promień skrętu: 10,7 m waga: 640 kg
- maksymalna waga: 1150 kg
- kubatura przestrzeni ładunkowej: 2700 dm
- długość przestrzeni ładunkowej: 1630 mm
JEŚLI POSZUKUJECIE INFORMACJI O KONKRETNYM MODELU SAMOCHODU ZAPRASZAM DO BIBLIOTEKI MĘSKIEGO BIGOSU. SĄ TAM LINKI DO WSZYSTKICH OPUBLIKOWANYCH FELIETONÓW A TAKŻE INFO O PLANOWANYCH W NAJBLIŻSZEJ PRZYSZŁOŚCI. JEŚLI NIE ZNALEŹLIŚCIE INTERESUJĄCEGO WAS MODELU TO PROSZĘ NAPISZCIE DO MNIE A JA POSTARAM SIĘ SPEŁNIĆ WASZE ŻYCZENIE.
https://meskibigos.blogspot.com/2022/05/biblioteka-meskiego-bigosu.html
BIBLIOGRAFIA
https://www.slovenskenovice.si/potrosnik/4-kolesnik-se-je-rojeval-pod-gorjanci/
https://www.autobusi.org/forum/index.php?topic=23691.60
Szanowni czytelnicy.
Wiele moich postów nie jest promowanych na Facebooku. Zainteresowanych zachęcam do poszukiwania interesujących ich tematów tu https://meskibigos.blogspot.com/
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz