Translate

piątek, 13 sierpnia 2021

#144 - TATRA 600 TATRAPLAN


 Ilustracja Od połowy lat 30. XX wieku czechosłowackie przedsiębiorstwo Tatra produkowało samochody wyższej klasy, konstrukcji Hansa Ledvinki , Hans Ledwinka – Wikipedia, wolna encyklopediacharakteryzujące się silnikiem umieszczonym z tyłu i rewolucyjnym dla tych czasów opływowym nadwoziem projektu Ericha Uberlackera   . Pierwszym z nich był T77, a następnie T87 https://meskibigos.blogspot.com/2021/06/auto-story-tatra-t87.html z samonośnym nadwoziem i ośmiocylindrowym silnikiem oraz mniejszy T97https://meskibigos.blogspot.com/2021/08/auto-story-tatra-97-wzorzec-vw-typ-1.html z silnikiem czterocylindrowym. Po II wojnie światowej wznowiono na niewielką skalę produkcję modelu T 87, lecz konstruktorzy fabryki, która pod koniec 1945 roku została upaństwowiona  , podjęli prace nad nowocześniejszym i lepiej nadającym się do masowej produkcji modelem, nieco większym od T 97. Oparto się przy tym na układzie konstrukcyjnym i ogólnej formie nadwozia poprzedników.

 Może być zdjęciem przedstawiającym samochód i na świeżym powietrzu


Pierwszy prototyp o nazwie własnej Ambrož zbudowano 7 grudnia 1946 roku. Początkowo samochód otrzymał kolejne oznaczenie T 107, a po ulepszeniach: T 2-107. Projektantem nadwozia był František Kardaus. File:František Kardaus (1939).jpg - Wikimedia Commons 

Problemy w prototypach stwarzało tylne zawieszenie, powodujące niestabilny tor jazdy, a także mało skuteczne chwyty powietrza po bokach tylnej części. Przy dopracowaniu samochodu konstruktorzy Vladimír PopelářVladimír Popelář (* 15.11.1915 - † 21.1.1997), Chief Desig… | Flickr i Josef Chalupa korzystali w maju 1947 roku z konsultacji z inżynierem Hansem Ledwinką, któremu w tym czasie postawiono zarzut kolaboracji z Niemcami. Został też aresztowany w Novim Jicinie  za pełnienie funkcji dyrektora technicznego zakładów Tatry pod Protektoratem niemieckim. Między innymi ulepszeniami, chwyty powietrza przeniesiono na górę nadwozia. 

Samochód zaprezentowano na salonie samochodowym 18 października 1947 roku w Pradze, po czym zmieniono jego nazwę na Tatra 600 Tatraplan, zapisywaną też jako T 600. Produkcję rozpoczęto 24 czerwca 1948 roku, lecz była ona początkowo ręczna i w tym roku powstało tylko 67 samochodów. Cierpiały one na szereg wad i usterek. Były jeszcze niedopracowane. Produkcja seryjna ruszyła w kolejnym roku. Z taśmy zjechało już 1506.

Może być zdjęciem przedstawiającym samochód i na świeżym powietrzu Napęd stanowił silnik czterocylindrowy w układzie przeciwsobnym, chłodzony powietrzem, o pojemności 2 litrów i mocy 52 KM, umieszczony wzdłużnie z tyłu i napędzający koła tylne. Silnik miał aluminiowe głowice cylindrów. Pierwsze 853 samochody miały silnik chłodzony wentylatorem umieszczonym poziomo nad silnikiem.  Zasilany był przez jeden gaźnik. Późniejsze miały wentylator umieszczony pionowo za silnikiem oraz dwa gaźniki, . Silnik był zblokowany w jednym zespole ze skrzynią biegów oraz mechanizmem różnicowym mostu napędowego. Skrzynia biegów mechaniczna, miała cztery przełożenia do przodu, z tego trzy synchronizowane. 

Zawieszenie wszystkich kół było niezależne; z przodu resorowane parami poprzecznych resorów półeliptycznych, a z tyłu wałkami skrętnymi. Nadwozie było samonośne, z ramą pomocniczą z tyłu. Z przodu nadwozia była chłodnica oleju, za niewielką kratką atrapy. Pod maską, dla zrównoważenia mas, umieszczono jedno lub nawet dwa koła zapasowe, 56-litrowy zbiornik paliwa i akumulator. Rozkład mas przy pustym samochodzie wynosił 44% na przednią oś i 56% na tylną, a przy maksymalnie załadowanym: 42,8% i 57,2%. Ładowność wynosiła 405 kg. 

Za tylną kanapą było główne miejsce na bagaż o pojemności 270 litrów. Samochód wyróżniało opływowe nadwozie, z zaokrąglonym przodem, dzieloną pochyloną szybą przednią, kroplową tylną częścią w stylu Streemline  i zasłoniętymi tylnymi kołami. Klamki drzwi były wpuszczone w nadwozie dla zmniejszenia oporu. W rezultacie Cx - Współczynnik Oporu Aerodynamicznego nadwozia był rewelacyjnie niski i wynosił tylko 0,32. W tamtych czasach był to wynik wręcz niewiarygodny. Wadą nadwozia była słaba widoczność do tyłu. Na końcu nadwozia znajdowały się dwa małe okienka przedzielone wzdłużnym żebrem, a od kierowcy oddzielała je dodatkowo szyba przedziału bagażnika i szyba komory silnika. Samochód mógł pomieścić sześć osób, w tym trzy na przedniej kanapie, lecz było to niewygodne i utrudniało operowanie biegami – w praktyce był pięciomiejscowy. 

W skład wyposażenia wchodził zegar przed pasażerem, umieszczony symetrycznie do prędkościomierza. Na zamówienie było montowane radio TESLA. Prędkość maksymalna załadowanego samochodu sięgała 130 km/h.

Może być zdjęciem przedstawiającym samochód i na świeżym powietrzu

W grudniu 1950 roku minister przemysłu ciężkiego zdecydował, że zakłady Tatra mają skupić się na ciężkich ciężarówkach i produkcję modelu 600 przeniesiono do również państwowych zakładów AZNP (Škoda) w Mladá Boleslav. Produkcję samochodu w zakładach Tatry w Kopřivnicach zakończono 25 maja 1951 roku, a od sierpnia do maja 1952 roku kontynuowano ją w zakładach AZNP. Łącznie z siedmioma prototypami, wyprodukowano ogółem 6342 samochody, w tym 4242 w zakładach Tatry i 2100 w zakładach AZNP. Najwięcej powstało w 1950 roku – 2025 sztuk. Samochody produkowane w „obcych” zakładach Škody cechowały się jednak znacznie gorszą jakością wykonania, co było między innymi przyczyną spadku eksportu.

T 600 na wystawie w NRD, 1951 rok
 

Jeżeli podobają się Wam moje felietony i czekacie na następne to zawsze możecie postawić mi kawę.   

buycoffee.to/meskibigos

 

 

W Czechosłowacji, po objęciu władzy przez komunistów, luksusowe samochody Tatry nie były dostępne w wolnej sprzedaży dla ludności, natomiast przede wszystkim używane były jako samochody służbowe przez władze i instytucje oraz przedsiębiorstwa państwowe i organy bezpieczeństwa. 

Były one również przedmiotem szerokiego eksportu, zarówno do państw bloku socjalistycznego, jak i państw zachodnich, gdzie mogły być nabywane przez prywatnych właścicieli. Spośród samych samochodów produkcji Tatry wyeksportowano 2464 (58%). Ogółem sprzedawano je do 30 państw z całego świata. Najwięcej z nich wyeksportowano do Austrii (435), Chin (200), RFN  (195), Szwecji (184), Kanady (168), Belgii (167), Szwajcarii (153), Węgier (146), ZSRR (126), Polski (97), a według niektórych informacji także do Finlandii (248). W mniejszych liczbach były eksportowane do krajów takich, jak Jugosławia, Holandia, NRD, Egipt, Maroko, Albania, Rumunia, Portugalia, a także między innymi do Australii, Indonezji, Afryki Południowej i Argentyny. Statystyki eksportu samochodów produkcji AZNP nie są podane w literaturze. Tatra była drogim samochodem – cena wynosiła 130, następnie 140 tysięcy koron (ok. 2600–2800 dolarów USA). 

 T 600 K

Jeden egzemplarz kabrioletu, oznaczony T 600 K, karosowała w 1949 roku znacjonalizowana firma nadwoziowa Sodomka. Luksusowo wykończone dwudrzwiowe nadwozie było dłuższe (5010 mm), z większym zwisem przednim i tylnym, i szersze (1860 mm). Samochód ten zaprezentowany został na salonie samochodowym w Genewie w marcu 1949 roku. Produkcji jednak nie podjęto. W skład wyposażenia wchodził składany dach i radio. W grudniu 1949 roku jedyny egzemplarz został podarowany z okazji 70. urodzin Józefowi Stalinowi  i wysłany do Moskwy. Sam Stalin podobno nigdy podarunkiem znad Wełtawy nie jechał a samochód kazał głęboko schować w kremlowskich garażach. Po śmierci Stalina samochód był eksponowany na wystawie jemu poświęconej, po czym został przekazany do kolumny transportu sanitarnego służby zdrowia i następnie trafił w ręce prywatne. W 1976 roku ostatni posiadacz przekazał go do kolekcji zakładów Tatry.File:Kopřivnice, Technické muzeum Tatra, exponát (034).jpg 

 TATRA 601 Monte Carlo


W 1949 roku zbudowano w Kopřivnicach dwa samochody w wersji dwudrzwiowego coupe  Tatra 601, znanej też pod nazwą Monte Carlo. Miały podobne nadwozie, z takim samym rozstawem osi 2700 mm, lecz wykonane z lżejszym poszyciem z blach aluminiowych, z wlotami powietrza do chłodzenia silnika po bokach, a nie na górze. Powiększono tylne okna i rozdzielającą je wzdłużną płetwę. Moc silnika o pojemności 2 litrów zwiększono do 62 KM, a prędkość maksymalna wzrosła do 140 km/h. Samochody te brały następnie udział w zawodach sportowych, a na jednym z nich Karel Vrdlovec 16 Österreichische Alpenfahrt. 27-28.09.1949r. 

zwyciężył w sierpniu 1949 roku w Międzynarodowym Austriackim Rajdzie Alpejskim w klasie dwulitrowej (dalsze trzy miejsca zajęły zwykłe T600). Samochody przeznaczone były do udziału w RMC w 1950 roku, lecz ostatecznie nie wzięły w nim udziału. W czerwcu 1951 roku Alois Kopečný zwyciężył jeszcze na T 601 w klasie dwulitrowej w Alpenfahr Rally

W 1953 roku w T 601 zamontowano nowy silnik Tatry 603 w układzie V8 o pojemności 2,5 l i mocy 95 KM, co zwiększyło prędkość maksymalną do 160 km/h, a następnie wzmocnioną wersję tego silnika o mocy 120 KM, z którą osiągnął prędkość 176 km/h. Jeden z samochodów T 601 Monte Carlo został zachowany w muzeum fabrycznym w Kopřivnicy. 

 LogoLogoLogoLogo

 

T 600 D

Począwszy od 1951 roku zbudowano dwa lub trzy prototypy samochodu z silnikiem Diesla Tatry, lecz nie były dalej rozwijane z powodu głośnej pracy silników Diesla chłodzonych powietrzem. 

 LogoLogoLogoLogo

T 201

W 1949 roku opracowano samochód użytkowy Tatra 201, wizualnie spokrewniony z Tatrą 600 z uwagi na niepraktyczność układu z silnikiem z tyłu dla nadwozi użytkowych. Oparty został na tradycyjnej dla Tatry konstrukcji ramowej z centralną rurą nośną i silnikiem z przodu, a jedynie skarosowany w zakładach Sodomka nadwoziem podobnym do T 600. Zbudowano dwa egzemplarze: ambulans sanitarny T 201Tatra 201 | Museum, Koprivnice, Classic i pick-up T 201 Dakota. Tatra 201 Dakota, 1949 | Antique cars, Fire engine, Vehicles

 Eastern bloc vehicle discussions. | Page 2 | BeamNG

 Produkcję zakończono w 1952 roku a na jej miejsce wjechał model TATRA 603.https://meskibigos.blogspot.com/2021/04/auto-story-tatra-603.html

Dane techniczne według Wikipedii

  1. Silnik czterocylindrowy w układzie przeciwbieżnym (B4) OHV, chłodzony powietrzem, umieszczony podłużnie z tyłu i napędzający koła tylne[6]
    • Pojemność skokowa: 1952 cm³[1]
    • Średnica cylindra × skok tłoka: 85 mm × 86 mm[1]
    • Moc maksymalna: 52 KM (38 kW) przy 4000 obr/min[1][6]
    • Układ zasilania: gaźnik Zenith IMF, następnie dwa gaźniki Solex 32 UBIP[9]
    • Stopień sprężania: 6:1[1]
  2. Przekładnia główna: o przełożeniu 4,09:1 (na eksport opcjonalnie górska o przełożeniu 4,44:1)[6]
  3. Instalacja elektryczna: 12 V[1]
  4. Opony: 6,00-16[1]
  5. Hamulce: bębnowe, na cztery koła[1]
  6. Prędkość maksymalna: 130 km/h[1]
  7. Zużycie paliwa: ok. 11 l/100 km[1]  
     
  8.  

    Szanowni czytelnicy.  

    Jeżeli interesuje was szczególnie jakiś model samochodu, historia konkretnej firmy motoryzacyjnej, proszę napiszcie mi o tym w komentarzach. Ja postaram się przeszukać własne zbiory oraz zbiory współpracujących ze mną przyjaciół. Przygotuję wtedy posta w którym spróbuję zaspokoić waszą ciekawość.

     Wiele moich postów nie jest promowanych na Facebooku. Zainteresowanych zachęcam do poszukiwania interesujących ich tematów tu https://meskibigos.blogspot.com/

     

    Polecam też inne nasze posty: Znajdziecie tu teksty o zdrowiu, historii motoryzacji, podróżach i ciekawych miejscach a także rzeczach smacznych.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz