Translate

niedziela, 12 września 2021

#168 - Phänomen - Ciężarówki z Zittau

 ZAPOMNIANE POJAZDY NRD / THE FORGOTTEN VEHICLES OF THE GDR / VERGESSENE FAHRZEUGE DER DDR / ЗАБЫТЫЕ АВТОМОБИЛИ ГДР

 


 

W 1888 Gustav Hiller założył firmę sprzedającą maszyny włókiennicze, własnej konstrukcji. Opatentował je w 1894 roku.  W 1889 roku uruchomił produkcję rowerów. Po wizycie w Wielkiej Brytanii w 1890 roku przywiózł ze sobą wyłączne prawa do importu i sprzedaży na terenie Niemiec rowerów firmy Rover. Uzyskał też prawo do licencyjnej ich produkcji. Rozpoczęła się ona rok później. 
Rozwijał ich konstrukcję i sprzedawał je z powodzeniem od 1894 roku pod marką Phänomen Rover”
W 1900 roku rozpoczęto produkcję motocykli Phänomen. Motocykle były początkowo wyposażone w silniki Fafnira a od 1903 r. instalowano opracowane przez Phänomena jednocylindrowe czterosuwowe silniki benzynowe. Wraz ze zmianą silnika wzmocniono ramę roweru i zastosowano 26-calowe koła z 2,25-calowymi oponami. Ciągły dalszy rozwój i ulepszenia doprowadziły również do powstania nowego silnika dwucylindrowego. Seryjną produkcję niedrogiego pojazdu trójkołowego Phänomobil rozpoczęto w 1905 roku. Podstawą Phänomobilu był dobrze znany dwucylindrowy silnik z produkcji motocykli. Podobieństwo konstrukcji do cyklonety opracowanej przez firmę Hüttel w Erlau (Saksonia) i wyprodukowanej w Berlinie wywołało spory patentowe, zwłaszcza że projektanci Hüttel i Svetescu byli czasowo zatrudnieni w Zakładach Phänomen. Od 1910 r. stosowano czterocylindrowy czterosuwowy silnik benzynowy chłodzony dwoma wentylatorami. Produkcja trwała do 1927 roku. 
Firma została przekształcona w 1917 r. w spółkę akcyjną. W latach 1912-1927 oferowała także czterokołowe samochody osobowe, ale te nie były w stanie sprostać silnej konkurencji. 
Od 1922 r. nadwozia kupowane są głównie w firmie Nowack AG. W 1927 r., przede wszystkim na zapotrzebowanie  Reichpost wprowadzono do produkcji niedrogi, a jednocześnie bezpieczny i mocny pojazd, wprowadzono model 4RL o ładowności 0,75 do 1 t. Był on początkiem  udanej serii pojazdów użytkowych. 
Wraz ze wzrostem zapotrzebowania na ciężarówki o większej ładowności Granit 25 (ładowność 1,5 t) pojawił się na rynku w 1931 roku, a Granit 30 (ładowność 2,5 t) w 1936 roku. W trakcie produkcji uzbrojenia gama typów pojazdów została zasadniczo zmniejszona do Granit 1500 o ładowności 1,5 t (po wojnie zjawisko Granit 27).

 Phänomen Phänomen (vor 1945) Fotos - Fahrzeugbilder.deOldtimertreffen Werdau 2008 Teil 1/Garant-K30-Pr-Jthiele-030508  

160 Fahrzeuge-Ideen | fahrzeuge, ddr fahrzeuge, ddr autosEin Garant K30 mit Stoffverdeck war in Markkleeberg ausgestellt, 30.06.07 -  Fahrzeugbilder.de

W czasie wojny, tak jak całość przemysłu III Rzeszy, również Phänomen, całą swoją produkcję kierował na potrzeby wojenne państwa.

Garant K30 - Fahrzeugbilder.de


Od maja do lipca 1945 r. maszyny i urządzenia były rozbierane w ramach reparacji dla Związku Radzieckiego.

Budynki i instalacje fabryczne zostały uratowane przed zburzeniem przez saksońskiego powiernika. W wyniku referendum z 30 kwietnia 1946 r. w sprawie ustawy o przejściu majątku zbrodniarzy wojennych i hitlerowskich na własność społeczeństwa, Phenomen-Werke AG również została wywłaszczona w czerwcu 1946 r. i stała się własnością publiczną. Może być zdjęciem przedstawiającym na świeżym powietrzu

Od czerwca 1946 roku nowa firma nosi nazwę Phänomen   Werke Zittau, Industrieverwaltung 17, przedsiębiorstwo państwowe Fahrzeugbau w Saksonii. W 1948 roku firma została włączona do IFA. Oprócz produkcji pilnie potrzebnych masowo produkowanych przedmiotów (taczki, łopaty, kilofy) naprawiono tu około 1000 pojazdów Armii Czerwonej. W 1948 rozpoczęto budowę silników stacjonarnych. 

W styczniu 1950 roku rozpoczęto seryjną produkcję pierwszej ciężarówki Phänomen   Granit 27, która w dużej mierze odpowiadała przedwojennemu typowi Phänomen   Granit 1500. Już w 1949 r. kontynuowano przerwane przez wojnę prace rozwojowe nad chłodzonym powietrzem samochodowym silnikiem wysokoprężnym. Produkcja seryjna silnika wysokoprężnego rozpoczęła się w 1954 roku. Został on  zamontowany w Phänomen Granit 32. Zmodernizowano także silnik benzynowy i stopniowo zwiększano jego moc. Został zainstalowany w zjawisku Granit 30K. Na początku 1957 roku firma została przemianowana na VEB Robur Werke Zittau. Był to efekt udanego procesu sądowego poprzednich właścicieli firmy o prawa do marki. Również oznaczenie modelu Granit  zostało zastąpione przez Garant. Imię Robur pochodzi z łaciny i oznacza moc lub siłę. Taką nazwę nosi również dąb niemiecki (Quercus robur). Nowe logo Robur zostało zaprojektowane w oparciu o wał korbowy. Do firmy dodano kolejne zakłady produkcyjne, w tym karoserię Bautzen, karoserię zimową w Zittau, karoserię Halle, fabrykę sprzętu przeciwpożarowego w Görlitz i fabrykę silników Kamenz. 

W tych ostatnich na podstawie Robura opracowano silniki wysokoprężne z 1, 2, 3, 4, 6 i 8 cylindrami. Zakład II znajdował się w Seifhennersdorf, gdzie produkowano układy wydechowe i deski rozdzielcze. Na miejscu znajdowała się również lakiernia. Część budynków dawnego Zakładu II jest wykorzystywana przez inne firmy, część hal, a także dawny budynek administracyjny i jadalnia popadły w ruinę. Podczas gdy mniejsze silniki  były wykorzystywane do celów stacjonarnych i wózków widłowych, sześcio- i ośmiocylindrowe o mocy do 110 kW nie wyszły poza fazę rozwoju. Przeznaczone były do ​​planowanej dużej serii ciężarówek, których realizacja została politycznie uniemożliwiona w trakcie podziału produkcji w krajach RWPG. W rozwijającym się dość powoli przemyśle samochodowym w NRD Robur-Werke od samego początku zajmował wiodącą pozycję. Roczna produkcja szybko rosła, rozwijał się eksport i szybko następowały nowe i dalsze osiągnięcia techniczne. Sytuacja ta miała trwać do połowy lat 60. – rok 1966 był punktem kulminacyjnym, kiedy wyprodukowano 7 tys. ciężarówek, z czego 4500 wyeksportowano. W ślad za udanym Garantem w 1961 roku pojawił się Robur LO 2500, którego design odpowiadał aktualnym światowym trendom rozwojowym. Nowoczesna ciężarówka z kabiną wagonową, o ładowności 2,5 t została wyposażona w chłodzony powietrzem silnik benzynowy swojego poprzednika, który został zwiększony do 70 KM. 

No tak - to już jednak historia innej niemieckiej marki i niedługo doczeka się ona oddzielnej opowieści. 













 

 

 

 

 

 

 

 

 

Szanowni czytelnicy.  

Jeżeli interesuje was szczególnie jakiś model samochodu, historia konkretnej firmy motoryzacyjnej, proszę napiszcie mi o tym w komentarzach. Ja postaram się przeszukać własne zbiory oraz zbiory współpracujących ze mną przyjaciół. Przygotuję wtedy posta w którym spróbuję zaspokoić waszą ciekawość.
 
 
 
 
 
 
 
BIBLIOGRAFIA 
 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz