KTO GO NIE WIDZIAŁ? KTO O NIM NIE SŁYSZAŁ? KTO GO NIE POŻĄDAŁ?

To chyba najbardziej kultowy ze wszystkich kultowych samochodów jakie kiedykolwiek jeździły po ziemskich drogach i bezdrożach. Niema chyba kraju na Ziemi do którego by to auto zawędrowało. Historia to niezwykle ciekawa i miłośnikom dawnej motoryzacji ogónie znana. Przypomnę jednak niektóre fakty z nią związane.

A zaczęło się bardzo prozaicznie.

Mamy rok 1940. Departament Obrony Stanów Zjednoczonych od pewnego czasu prowadzi działania zmierzające do unowocześnienia potencjału militarnego armii amerykańskiej. Polityka izolacjonizmu prowadzona przez USA raczej nie miała korzystnego wpływu na kondycję armii. Dotyczyło to również transportu wojskowego a szczególnie pojazdów o podwyższonych zdolnościach do poruszania się w trudnym terenie.

I tak w 1940 roku ogłoszono przetargi na szereg grup pojazdów wojskowych. O kilku z nich pisałem już na tym blogu w felietonach:

https://meskibigos.blogspot.com/2021/07/ii-ws-na-koach-gmc-cckw.html

https://meskibigos.blogspot.com/2021/07/ii-ws-na-koach-studebaker-us6.html

https://meskibigos.blogspot.com/2021/07/ii-wojna-swiatowa-na-koach-dodge-wc.html

Pośród tych przetargów był również przetarg na lekki samochód rozpoznawczy (ang. Reconnaissance Car) o ładowności około 1/4 tony z napęd na cztery koła.

Wzięły w nim udział dwie firmy – American Bantam Car i Willys - Overland. Już 5 sierpnia 1940 roku zapadł werdykt komisji Departamentu Obrony i przetarg oraz zamówienie na budowę 70 prototypowych samochodów wygrał Bantam. Podjął się on budowy prototypu w wymaganym czasie 49 dni. Willys, mimo nieco tańszej oferty, potrzebował na wykonanie zlecenia 120 dni. Co ciekawe to Willys w chwili rozstrzygania pierwszego przetargu nie miał jeszcze gotowego projektu samochodu, a jedynie analizę kosztów i potrzebnego czasu. 23 września 1940 prototyp pierwowzoru jeepa – samochodu Bantham BRC przedstawiono do prób, wypadły one pomyślnie.

BANTHAM BRC-40 (1941)

BANTHAM BRC-60

Pomimo przegranej w przetargu, Willys-Overland kontynuował na własne ryzyko projektowanie i budowę własnego prototypu. Chcąc uzyskać jak najlepszy projekt samochodu, Korpus Kwatermistrzowski armii przekazał plany prototypu Bantama firmom

Willys i Ford do wykorzystania w swoich pracach. Pierwszy prototyp samochodu terenowego Willys Quad, podobny do Bantama i pokrewny z nim konstrukcyjnie, dostarczono do prób w 11 listopada 1940. Drugi prototyp wykonano w wersji z wszystkimi kołami skrętnymi.

Prototypy Willysa miały wąską maskę silnika, z zaokrągloną kratą osłony chłodnicy z pionowych prętów. Reflektory były umiejscowione na błotnikach, a przed uszkodzeniami chroniły je kratownice. Masa własna samochodu wynosiła 1099 kg i przekraczała początkowo ustalony przez wojsko poziom (podobnie jak w pozostałych projektach jeepów). Podobnie jak Bantam, Willys Quad wykorzystywał układ przeniesienia napędu firmy Spicer. Dzięki mocniejszemu silnikowi o mocy 65KM własnej produkcji, prototypy Willysa miały jednak lepsze osiągi od oryginalnego Bantama i konkurencyjnego Forda GP. 1940 Ford Pilot-2 To właśnie zadecydowało o powodzeniu konstrukcji Willysa i skierowaniu do masowej produkcji właśnie tego pojazdu.

Willys MB

I tak już w grudniu 1940 wojsko zamówiło 1500 sztuk ulepszonego modelu Willys MA . Jednocześnie zamówiono identyczną ilość egzemplarzy Bantama BRC i Forda GP. Na tym etapie samochody różniły się jeszcze znacznie między sobą. Były to inne/różne elementy nadwozia tj. krata osłony chłodnicy, przednie błotniki itp. Reflektory osłonięte kratami w dalszym ciągu znajdowały się na błotnikach.

Willys MB – Wikipedia, wolna encyklopedia W wyniku prób poligonowych i codziennej, intensywnej eksploatacji wyeliminowano te różnice dążąc do prawie 100% unifikacji. Zmieniono przednią szybę i jej sposób składania na maskę. Zmieniono na dłuższą, tępo zakończoną maskę. Taka konstrukcja przodu pojazdu została zaadaptowana z Forda GP. Model ten oznaczony jako Willys MB trafił do seryjnej produkcji a pierwsze zamówienie armii opiewało na 16000 sztuk. Ciekawostką było obrotowe osadzenie reflektorów. Pomagało ono oświetlać komorę silnika ale także mogło być wykorzystywane w innych celach taktycznych. Podobnej wielkości zamówienia otrzymał również Ford na swoją wersję tego auta pod nazwą Ford GPW. Był on kopią Willysa MB dokumentację którego z uwagi na wielkość zamówień na potrzeby wojenne, niezbędny był drugi producent samochodu, 10 listopada 1941, przekazano za darmo, pod warunkiem produkcji wyłącznie na zamówienia rządu USA. Ford GPW (W od Willys) od pierwowzoru różnił się jedynie drobnymi szczegółami. Części obu samochodów mogły być stosowane zamiennie.

Samochód pod wpływem doświadczeń wojennych był systematycznie modernizowany. Zmieniono przedni grill i osadzono w nim na stałe reflektory. Wyposażono w specjalne uchwyty na kanistry i sprzęt sapersko-inżynieryjny (łopaty, siekiery). Większość zmian prowadziła jednak do maksymalnego uproszczenia konstrukcji. Wprowadzając zmiany dbano o maksymalne zachowanie kompatybilności pojazdów wszystkich trzech producentów.

Ogólnie wyprodukowano 639 245 sztuk jeepów standardowego modelu, z tego 361 349 Willysów MB i 277 896 Fordów GPW. . Ostatniego Willysa MB zbudowano 20 sierpnia 1945. Pierwszy model Willysa kosztował 739 dolarów. Do tego należałoby doliczyć niewielką (kilka tysięcy) ilość samochodów Bantham BRC. Nie był on jednak masowo produkowany na zamówienie armii amerykańskiej. Trafił jednak na wyposażenie armii brytyjskiej, Armii Czerwonej i Wojska Polskiego.
Red Army jeep advancing somewhere in Germany, May 1945 | Wwii vehicles, Wwii, Military jeep 10 wynalazków, które pozostawiła po sobie II wojna światowa. Nylon, Fanta, Jeep, penicylina czy energetyka jądrowa? 75 lat po zakończeniu wielkiego konfliktu zbrojnego nadal są używane… - TVP Tygodnik – Magazyn widzów i czytelników Kolejna dzierżawa gruntów. „Willys MV” jako jeden z symboli wojny - Uzbrojenie - 2021 Soviet red army anti tank unit in us-made jeeps on the way

Willys MB

Ford GPW

Willys był na wyposażeniu, praktycznie wszystkich armii walczących w Drugiej Wojnie Światowej. Nie tylko alianci, co jest zrozumiałe, użytkowali te samochody. Były one niezwykle cenione przez Niemców, Włochów i Japończyków oraz wszystkie mniejsze armie państw Osi uczestniczących w konflikcie. Willys MB German Soldiers with captured American Willys MB jeep | Willys mb, Willys jeep, Jeep Germany Reproductions WW2 War Jeep Willys prisoners by the officers of the Wehrmacht Photo 4x6 inch I

Willys MB Pin su WERMACHT

Z 8/9 maja w Europie zakończyła się wojna. W Azji i na Pacyfiku trwała jeszcze do 2 września 1945. Kończy się seryjna produkcja Willysa MB i jego braci na potrzeby wojenne. Tysiące tych samochodów trafia do gospodarek narodowych wszystkich państw świata. Są ambulansami sanitarnymi, zwykłymi dostawczakami, taksówkami, radiowozami policyjnymi. Używa ich straż pożarna, pomoc drogowa i rolnictwo. Dalej służą w wojsku ale są też zwykłymi pojazdami osobowymi. Te nowe zastosowania sprawiają że zaczyna się nowy rozdział w życiu tej prostej i jednocześnie rewelacyjnej konstrukcji. 1940 Ford Pilot-4

Jak grzyby po deszczu w wielu krajach powstają fabryki Jeep-ów w oparciu o licencję Willys-a.

1- W Jugosławii w firmie Zastava jako Zastava Willys

2- We Francji w firmie Hotchkiss jako Hotchkiss M201

3- W Japonii jako Mitsubishi Jeep

4- W Japonii jako Datsun 4W60

5- W Indiach jako Mahindra

6- W Korei przez Asia Motors jako Asia Rocsta oraz na zlecenie armii USA przez firmę
Hadonghwan Motor Company a także bezlicencyjne w firmie Gukje Motors model Shibal

7- W Izraelu jako Ail - Jeep AIL M325 Command Car Willys

Gukje Motors model Shibal

W wielu krajach produkowano bezlicencyjne kopie Jeep-a. W wielu firmach Jeep był inspiracją do budowy własnych konstrukcji o podobnym charakterze. Wymienię choćby Land Rovera, UAZ-a, Austin Gipsy.

Nawet Suzuki Jimny I ma geny Willysa MB

Praktycznie każdy obecnie dostępny pojazd z napędem 4X4, 4WD itp. ma pośród swoich przodków Willysa MB.

Dziś jeszcze po świecie jeździ mnóstwo Willysów MB. Wiele z nich to jeżdżące wraki spotykane na bezdrożach Afryki czy Ameryki Południowej. Wiele z nich to jednak starannie odrestaurowane perełki spotykane na zlotach rekonstrukcyjnych, zlotach weteranów i oldtimerów. Willys MB – Wikipedia, wolna encyklopedia

Willys MB – Wikipedia, wolna encyklopedia

Jeep Willys MB - replika Off Road 4x4 | wTerenie.pl

Dawid od podstaw buduje Forda GPW. Będzie bardziej oryginalny niż oryginały z czasów wojny | Autokult.pl

Kupuj używane Jeep Willys na AutoScout24

JEEP WILLYS vendo ford gpw jeep ww2 willys mb okazja - parking samochod

Zlot terenowych jeepów willys w Przemyślu [ZDJĘCIA] | Przemyśl Nasze Miasto

Szanowni czytelnicy.

Jeżeli interesuje was szczególnie jakiś model samochodu, historia konkretnej firmy motoryzacyjnej, proszę napiszcie mi o tym w komentarzach. Ja postaram się przeszukać własne zbiory oraz zbiory współpracujących ze mną przyjaciół. Przygotuję wtedy posta w którym spróbuję zaspokoić waszą ciekawość.

Jeżeli podobają się (lub nie - krytyka też jest potrzebna) Wam moje felietony to proszę obserwujcie Męski Bigos. Komentujcie je a jeśli możecie to udostępniajcie swoim znajomym.