#351 - SKODA 1101 / 1102 - 1946R.

25 kwietnia 1945 roku. Nad fabryką firmy SKODA w Pilźnie pojawia się ogromna eskadra amerykańskich bombowców  B19 z 324 dywizjonu USAF. Na miasto i fabrykę zrzucają setki ton bomb niszcząc fabrykę, 335 domów mieszkalnych. Przy okazji zabili 6 pracowników fabryki i 67 przypadkowych obywateli miasta. 

Pytanie - Jaki był cel tego nalotu? Hitler siedział w swoim berlińskim bunkrze i dobrze wiedział że to jego koniec. Niemcy uciekali przed sowietami gdzie pieprz rośnie - byle na zachód. Poza ostatnimi, umysłowo chorymi, fanatykami, nikt już nie wierzył w istnienie Wunderwaffe.

Jeszcze bardziej dziwnym wydaje się nalot sowieckich bombowców Pe-2 z 9-go maja 1945 roku na Mlada Boleslav. Zniszczono fabrykę koncernu SKODA, wiele domów mieszkalnych i obiektów użyteczności publicznej. Zamordowano przy okazji pona 500 osób w tym ponad 150 cywili. Tak, tak, ZAMORDOWANO. Hitler od kilku dni już nie żył (podobno). Wojna już się skończyła a Feldmarszałek Wilhelm Keitel podpisał Akt Bezwarunkowej Kapitulacji.

Oficjalnie tłumaczono to nieprzestrzeganiem przez Niemców warunków kapitulacji. Tak naprawdę powody bombardowań były zupełnie inne. 

 

  

Hale fabryczne po nalotach.

W chwili opanowania przez Niemców Czech, powstałe w 18 grudnia 1895 roku, lecz swoimi korzeniami sięgające roku 1859 było jednym z największych w świecie koncernów przemysłowych. Paleta produkowanych tu wyrobów nawet dziś niejednego mogłaby zadziwić. Samochody osobowe, ciężarowe, autobusy, ciągniki, lokomotywy i wagony kolejowe, trolejbusy i tramwaje, maszyny drogowe, budowlane, górnicze. Ponadto sprzęt AGD. Firma posiadała własne huty, stalownie i walcownie. Do 1939 roku była znaczącym eksporterem blach karoseryjnych. Ponadto wytwarzano broń, czołgi, transportery opancerzone. 

Czołg SKODA LT vz.36

 

 Po zajęciu Czech przez Niemcy przejęto wszystkie duże firmy czechosłowackie. SKODĘ przemianowano na Hermann Göring Werke. Podobnie było z innymi firmami. Zarządzanie tymi przedsiębiorstwami przejęli Niemcy, jednak zarówno robotnicy oraz personel techniczny pozostał czechosłowacki. Dotyczyło to również biur projektowych.

Pragmatyczni Czesi i Słowacy już w momencie utraty niepodległości zdawali sobie sprawę z tego że okupacja a następnie wojna nie potrwa wiecznie. Jedno i drugie prędzej czy później się skończy. To właśnie biura konstrukcyjne, potajemnie opracowywały nowe konstrukcje, gotowe do produkcji wtedy gdy przyjdzie na to czas. Często udawało się nawet przeprowadzać testy drogowe nowych pojazdów. Tak było np. w firmie JAWA. Opracowano tam potajemnie nowy, rewolucyjny jak na owe czasy motocykl JAWA PERAK. Niemcy do końca nie zdawali sobie sprawy z konspiracji w warsztatach naprawiających wojskowe motocykle DKW. Nie dostrzegali tego że niektóre z nich wyglądają jakoś inaczej i pomimo logo DKW na baku są to całkowicie inne konstrukcje. Ta historia jest bardzo barwnie opisana w jednym dawnych numerów AUTOMOBILISTY. 

Podobnie było w Koprzywnicy w firmie TATRA. Tam pod pozorem tworzenia nowej ciężkiej ciężarówki dla Wehrmachtu budowano niezniszczalną TATRĘ 111/141 - samochód dla odradzających się państw Europy.

Podobnie było w SKODZIE. Już na początku lat czterdziestych skonstruowano tam samochód SKODA POPULAR 1101. Był on następcą udanego i bardzo dobrze się sprzedającego modelu SKODA 420 POPULAR.

  

 SKODA POPULAR 1101

 

W okresie wojny produkcja po 1941 roku ze względów wojennych praktycznie została wstrzymana. Mimo to rozwijano konstrukcję tego modelu tworząc SKODĘ POPULAR OHV  

 

SKODA POPULAR typ.995 Roadster

Wszystko to prowadziło do skonstruowania SKODY 1101 POPULAR typ.938. Niewielka ilość tych samochodów została przejęta przez Wehrmacht. Niemieccy żołnierze, eksploatujący SKODY, mieli obowiązek prowadzenia dokumentacji którą przekazywano producentowi w celu wprowadzania zmian poprawiających jego konstrukcję.

 

 

Škoda 1101 i 1102 (typ 938)

Pomimo zniszczeń dokonanych przez sowietów jak i Amerykanów, w tempie niemal błyskawicznym udało się Czechosłowakom odbudować zakłady.  Już w niecały rok po zakończeniu wojny z fabryki wyjechał pierwszy powojenny model SKODY.

 

SKODA 1101 została zaprezentowana 6 marca 1946 roku. Początkowo w dwudrzwiowej wersji nazywanej TUDOR (od ang. Two Door).  W tym samym roku opracowano też wersje inne nadwoziowe: sanitarkę, roadster, sedan, czterodrzwiowy, tudor-kabriolet i furgon. Od 1947 roku produkowano seryjnie sanitarki i furgony. Wersje roadster, semi kabriolet i sedan cztero drzwiowy od 1948 roku, a od 1949 roku gamę uzupełniło trzydrzwiowe kombi STW czyli kombi. Pojawiły się też pick-upy w różnych wersjach. Produkowano też, głównie dla wojska, wersje uterenowioną, 1101 VO/P.Pisałem o niej w felietonie https://meskibigos.blogspot.com/2022/03/163-lata-skody-skoda-1101-vop-type-938.html

W 1948 roku nieco zmieniono stylistykę, czyli jakbyśmy to teraz powiedzieli dokonano face liftingu. Wprowadzono pięć grubych poziomych żeber na atrapie chłodnicy, zamiast siedmiu cieńszych (początkowo otrzymały je roadstery i sedany, następnie pozostałe. wersje osobowe, a użytkowe od 1950 roku). Od 1950 roku stosowano nową dwuramienną kierownicę, zamiast trójramiennej.

W kwietniu 1949 roku samochód został poddany kolejnym modernizacjom, co spowodowało zmianę nazwy na SKODA 1102. W nowej wersji dźwignię zmiany biegów przeniesiono  z podłogi na kolumnę kierownicy. Z zewnątrz pojawił się nowy przedni zderzak, zintegrowany z nadwoziem i lakierowany w jego kolorze. Zamontowano też wywietrzniki w bocznych ścianach poprawiające wentylację wnętrza samochodu. Wprowadzono nową tablicę przyrządów. Oznaczenie 1102 stosowano głównie dla wersji osobowych. Pojazdy użytkowe na ogół dalej występowały  jako 1101.

 

 

JEŚLI POSZUKUJECIE INFORMACJI O KONKRETNYM MODELU SAMOCHODU ZAPRASZAM DO BIBLIOTEKI MĘSKIEGO BIGOSU. SĄ TAM LINKI DO WSZYSTKICH OPUBLIKOWANYCH FELIETONÓW A TAKŻE INFO O PLANOWANYCH W NAJBLIŻSZEJ PRZYSZŁOŚCI. JEŚLI NIE ZNALEŹLIŚCIE INTERESUJĄCEGO WAS MODELU TO PROSZĘ NAPISZCIE DO MNIE A JA POSTARAM SIĘ SPEŁNIĆ WASZE ŻYCZENIE. W BIBLIOTECE ZNAJDZIECIE TEŻ LINKI O TEMATYCE INNEJ NIŻ MOTORYZACJA. ZDROWIE, PODRÓŻE, DOBRA KUCHNIA TO TYLKO KILKA Z NICH. ZAPRASZAM

https://meskibigos.blogspot.com/2022/05/biblioteka-meskiego-bigosu.html

 

 

Model SKODA 1102 produkowano do października 1951, natomiast użytkową ostatnią SKODĘ 1101 wyprodukowano 23 maja 1952.

Najwięcej tych samochodów trafiło do Polski (8376), Holandii (7762) i Belgii (5741), a w mniejszych liczbach do innych krajów, także pozaeuropejskich, na wszystkie kontynenty (do krajów jak: Australia, Brazylia, Kanada, Kenia, RPA, Pakistan). Na rynki eksportowe produkowano też wersje z kierownicą po prawej stronie.W Bułgarii i w Jugosławii (?) uruchomiono montaż wersji wojskowej VOP. W Bułgarii samochody te były karosowane przez lokalną firmę.

 

SKODA 1102

 

SKODA 1102 STW

SKODA 1102 ROADSTER

 

 

 

 

Wyprodukowano ponad 71 500 samochodów łącznie z wersją wojskową VO/P. Większość samochodów SKODA 1101/1102 wyeksportowano. Tylko w samych latach 1947-1951 eksport wynosił 46 900 (dokładny eksport za 1946 i 1952 rok nie jest znany, lecz mogło to być kilka tysięcy sztuk).

 

 

Jak widzicie ten piękny samochód można było spotkać w wielu krajach. Nic nie jest jednak wieczne. Tak było i u SKODY. Pierwsze prace nad następcą ruszyły w 1949 roku a w 1952 z taśmy fabrycznej zjechały pierwsze SKODY 1200. Pisałem o niej w felietonie SKODA 1200/1201 - Komuniści jej nie lubili. https://meskibigos.blogspot.com/2021/10/auto-story-skoda-12001201-komunisci-jej.html

 

SKODA 1102 - prototyp ostatniego face liftingu 1951r.

Zamysły Amerykanów i sowietów by zniszczyć SKODĘ spaliły na panewce. Dzięki czechosłowackiemu pragmatyzmowi, pracowitości i wytrwałości ocalono firmę. Później, gdy Czechosłowacja znalazła się pod radzieckim butem te same cechy pozwoliły w miarę normalnie funkcjonować i przetrwać. Żadna inna firma samochodowa w bloku wschodnim nie może poszczycić się tak bogatym dorobkiem jak SKODA. Wystarczy odwiedzić fabryczne muzeum SKODY w Mlada Bolesłav. Kto nie był niech żałuje.

Obecnie SKODA, choć pod skrzydłami V.A.G., ciągle jest na topie. Jest marką o zasięgu światowym a jej fabryki znajdują się poza Czechami na Słowacji, w Indiach, w Kazachstanie, na Ukrainie, w Chinach, w Bośni i Hercegowinie. Do niedawna funkcjonowała fabryka w Rosji. 

Pomimo swoich 163 lat, różnych perturbacji politycznych i ekonomicznych, wojen i dyktatur ciągle przypomina nam o swoim istnieniu i dorobku.

Oby tak dalej. 

 

Szanowni czytelnicy.  

Jeżeli interesuje was szczególnie jakiś model samochodu, historia konkretnej firmy motoryzacyjnej, proszę napiszcie mi o tym w komentarzach. Ja postaram się przeszukać własne zbiory oraz zbiory współpracujących ze mną przyjaciół. Przygotuję wtedy posta w którym spróbuję zaspokoić waszą ciekawość. 

 

Jeżeli podobają się (lub nie - krytyka też jest potrzebna) Wam moje felietony to proszę obserwujcie Męski Bigos. Komentujcie je a jeśli możecie to udostępniajcie swoim znajomym.

 

POLECAM NA MOŻE WAS ZAINTERESUJE

https://meskibigos.blogspot.com/2021/10/ii-ws-na-koach-willys-mb.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/10/samochody-i-ludzie-stanisaw.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/09/auto-story-skoda-973-babeta-1952-1956.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/10/auto-story-velorex-szeroki-usmiech-na.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/10/moto-bigos-renault-goelette-w-polsce.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/10/auto-story-imv-100016002200.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/06/auto-story-ifa-awe-wartburg-353.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/09/brand-story-austin-jugoslavia-imv.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/10/samochody-i-ludzie-karol-pionnier-ur-17.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/09/auto-story-hebros-1100.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/09/auto-story-dacia-500-lastun-jaskoka-z.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/09/auto-story-sfa-4-alfa.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/09/auto-story-ifa-h6b-omnibus.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/09/auto-story-star-20-star.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/09/auto-story-polski-fiat-125p-coupe.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/06/szwedzka-zupa-z-owocow-dzikiej-rozy.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/06/auto-story-syrena-bosto-babcia-berlingo.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/06/kazdy-dyktator-kocha-parady-jeder.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/06/auto-story-do-56-pietrowy-berlinczyk.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2021/06/ukad-warszawski-i-jego-samochody.html 

 

 

BIBLIOGRAFIA

https://www.wikiwand.com/cs/%C5%A0koda_1101/1102

https://cs.wikipedia.org/wiki/%C5%A0koda_1101/1102 

https://en.wikipedia.org/wiki/%C5%A0koda_1101/1102

https://meskibigos.blogspot.com/2021/10/auto-story-skoda-12001201-komunisci-jej.html 

https://meskibigos.blogspot.com/2022/03/163-lata-skody-skoda-1101-vop-type-938.html

https://www.veteran-prodej.cz/vuz/skoda-1102-tudor-4-dver-53/